Σελίδες

Παρασκευή 12 Μαρτίου 2021

Γιουβάλ Νόε Χαράρι: Τρία διδάγματα από μια αξέχαστη χρονιά

Ποια διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε από την χρονιά της πανδημίας; Καταρχάς ότι «ανθρωπότητα είναι κάθε άλλο παρά αβοήθητη απέναντι στη δύναμη της φύσης» η οποία στην προκειμένη περίπτωση εκφράστηκε μέσω της εμφάνισης ενός νέου θανατηφόρου ιού. Στους προηγούμενους μήνες αποδείχθηκε πως «οι επιδημίες δεν αποτελούν πλέον ανεξέλεγκτες φυσικές δυνάμεις (καθώς) η επιστήμη τις έχει μετατρέψει σε μία διαχειρίσιμη πρόκληση».

Γιατί, όμως, σημειώθηκαν τόσοι θάνατοι και επικράτησε τόση δυστυχία; «Εξαιτίας των κακών πολιτικών αποφάσεων», υποστηρίζει ο Γιουβάλ Νόε Χαράρι. Σε μακροσκελή ανάλυσή του στους Financial Times ο διαπρεπής ισραηλινός ιστορικός και συγγραφέας αποπειράται, με την οξυδέρκεια αλλά και την αισιοδοξία που τον χαρακτηρίζουν, να συνοψίσει από μία ευρεία ιστορική σκοπιά όλα όσα πρωτοφανή έλαβαν χώρα στον πλανήτη τους προηγούμενους δώδεκα μήνες.

«Σε προηγούμενες εποχές, όταν οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν μια πανδημία, όπως η Μαύρη Πανώλη, δεν είχαν ιδέα τι την προκαλούσε ή πώς μπορούσαν να τη σταματήσουν. Οταν έπληξε την ανθρωπότητα η γρίπη του 1918, οι καλύτεροι επιστήμονες του κόσμου αδυνατούσαν να ταυτοποιήσουν τον φονικό ιό, πολλά από τα αντίμετρα που υιοθετήθηκαν ήταν άχρηστα και οι προσπάθειες ανάπτυξης αποτελεσματικού εμβολίου αποδείχθηκαν μάταιες. Ομως τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά με την Covid-19. Τα πρώτα καμπανάκια για μια πιθανή νέα επιδημία άρχισαν να χτυπούν στα τέλη του Δεκεμβρίου του 2019. Μέχρι τις 10 Ιανουαρίου του 2020 οι επιστήμονες όχι μόνον είχαν απομονώσει τον ιό, αλλά κατέγραψαν και τη γονιδιακή του αλληλουχία και τη δημοσίευσαν στο Διαδίκτυο. Μέσα σε λίγους ακόμη μήνες κατέστη σαφές ποια μέτρα θα μπορούσαν να επιβραδύνουν και να σταματήσουν τις αλυσίδες μετάδοσης. Σε λιγότερο από έναν χρόνο είχε αρχίσει η μαζική παραγωγή αρκετών αποτελεσματικών εμβολίων. Στον πόλεμο μεταξύ ανθρώπων και παθογόνων ουδέποτε στο παρελθόν υπήρξαν τόσο ισχυροί οι άνθρωποι», σημειώνει ο Χαράρι.

Ιχνηλατήσεις και ενημέρωση

Ο κορονοïός και η πανδημία του, πέρα από την άνευ προηγουμένου πρόοδο της βιοτεχνολογίας, ανέδειξαν επίσης την ισχύ της τεχνολογίας των πληροφοριών. Η ψηφιακή παρακολούθηση κατέστησε πολύ ευκολότερο τον εντοπισμό των φορέων και την ιχνηλάτηση των επαφών τους, καθιστώντας έτσι τις καραντίνες «πιο επιλεκτικές και πιο αποτελεσματικές».

Την ίδια ώρα η αυτοματοποίηση και το Διαδίκτυο κατέστησαν υποφερτά τα εκτεταμένα lockdown, τουλάχιστον στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου «η ψηφιακή επανάσταση άλλαξε τα πάντα». Για να γίνει κατανοητός, ο Χαράρι αναφέρεται ενδεικτικά στη γεωργία.

«Για χιλιάδες χρόνια η παραγωγή τροφής εξαρτιόταν από την ανθρώπινη εργασία και περί το 90% των ανθρώπων ασχολούνταν με τη γεωργία. Σήμερα, στις αναπτυσσόμενες χώρες αυτό δεν συμβαίνει. Στις ΗΠΑ, μόλις ένα 1,5% εργάζεται στα χωράφια, αλλά επαρκεί όχι μόνον για να τραφούν όλοι στη χώρα αλλά και για να είναι οι ΗΠΑ ένας εκ των κορυφαίων εξαγωγέων τροφίμων. Σχεδόν όλες τις αγροτικές εργασίες τις επιτελούν μηχανές οι οποίες δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Τα lockdown οπότε έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στη γεωργία».

Οσον αφορά το διεθνές εμπόριο σημειώνει μεταξύ άλλων πως

«το 1582, ο αγγλικός εμπορικός στόλος είχε συνολική ικανότητα μεταφοράς 68.000 τόνων και χρειαζόταν περίπου 16.000 ναυτικούς. Το πλοίο εμπορευματοκιβωτίων OOCL Hong Kong, που καθελκύστηκε το 2017, μπορεί να μεταφέρει περίπου 200.000 τόνους με πλήρωμα μόλις 22 μελών».

Διαφυγή στον κυβερνοχώρο

Ο αυτοματισμός και η ψηφιοποίηση είχαν ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στις υπηρεσίες.

«Το 1918, η ανθρωπότητα κατοικούσε μόνο στον φυσικό κόσμο και όταν ο θανατηφόρος ιός της γρίπης πέρασε από αυτόν τον κόσμο, η ανθρωπότητα δεν είχε πού να καταφύγει. Σήμερα πολλοί από εμάς κατοικούν σε δύο κόσμους – στον φυσικό και στον εικονικό. Οταν ο κορονοϊός κυκλοφόρησε στον φυσικό κόσμο, πολλοί άνθρωποι μετέφεραν μεγάλο μέρος της ζωής τους στον εικονικό κόσμο, όπου ο ιός δεν μπορούσε να ακολουθήσει».

Διαβάστε τη συνέχεια:

https://antikleidi.com/2021/03/08/harari_didadmata/

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο/η είπε...