Fake news, λαϊκισμός και μετα-αλήθεια. Πρόκειται για ένα φαινόμενο με τεράστιες διαστάσεις που μπορεί να επηρεάσει εκλογικά αποτελέσματα, να προκαλέσει βίαιες αναταραχές, να οδηγήσει στην έξαρση μολυσματικών ασθενειών, ακόμη και να προκαλέσει θανάτους. Πως προκύπτουν όλα τα ανωτέρω και το κυριότερο, πως μπορούν να καταπολεμηθούν;
Η εμπειρία δείχνει ότι τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν καλή σχέση με τη λογοτεχνία. Δεν είναι φίλοι των βιβλίων και δεν είναι η πρώτη τους επιλογή ως μέσο ψυχαγωγίας.
Αν και δε χρειάζονται έρευνες για να αποδείξουν αυτά που βλέπουμε καθημερινά στα σχολεία, ωστόσο σύμφωνα με έρευνα του παιδαγωγικού ινστιτούτου, πράγματι το ποσοστό των μαθητών Γυμνασίου που διαβάζουν βιβλία ανέρχεται στο 25%. Μόνο 1 στους 4 δηλαδή μαθητές διαβάζει εξωσχολικά βιβλία. Κάτι τέτοιο είναι λυπηρό γιατί το λογοτεχνικό βιβλίο έχει μεγάλη αξία για το παιδί και δε θα πρέπει να παραγκωνίζεται.
Στο πολύ καλό βιβλίο της “πώς να διηγούμαστε ένα παραμύθι και να επινοούμε άλλα 100” η ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια Πάολα Σανταγκοστίνο αναφέρει ότι τα παραμύθια αποτελούν ένα ολοκληρωμένο σεμινάριο εκπαίδευσης για τη ζωή. Μέσα από όσα συμβαίνουν στους πρωταγωνιστές, τα βιβλία προαναγγέλλουν τα μελλοντικά στάδια της ζωής με τις δυσκολίες που ενδεχομένως να παρουσιαστούν και τους τρόπους με τους οποίους θα ξεπεραστούν αυτές οι δυσκολίες.
Ιδωμένο από αυτή την πλευρά και μόνο η αξία τους είναι τεράστια. Τα βιβλία είναι ο καλύτερος τρόπος να φέρουμε τα παιδιά σε επαφή με διάφορα θέματα της καθημερινής ζωής και να τα βοηθήσουμε να τα διαχειριστούν. Άλλωστε η θεματολογία που συναντάμε στη λογοτεχνία είναι τεράστια. Βιβλία που πραγματεύονται τη φιλία, το διαζύγιο, το θάνατο, τα ναρκωτικά, τη σεξουαλική παρενόχληση, τη σχέση μεταξύ των δύο φύλων αποτελούν κάποια παραδείγματα. Επίσης, τα βιβλία μπορούν να καλλιεργήσουν στα παιδιά οικολογική συνείδηση και προβληματισμούς και να θέσουν τις βάσεις για τη μελλοντική γενιά συνειδητοποιημένων πολιτών.
Επιπλέον μέσα από τα βιβλία τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τον πολιτισμό της χώρας τους, τη θρησκεία, την ιστορία και μαθαίνουν με τρόπο ευχάριστο χωρίς να απαιτείται αποστήθιση ή επίπονη και κοπιαστική μελέτη. Πολλά από τα καλύτερα ελληνικά παιδικά λογοτεχνικά βιβλία για παράδειγμα, έχουν ιστορικό πλαίσιο.
Ακόμα, το λογοτεχνικό βιβλίο έχει αξία γιατί βοηθάει το παιδί να μάθει τη γλώσσα του. Εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του, οπτικοποιεί την ορθογραφία των λέξεων, βοηθάει στην έκφραση. Τα περισσότερα παιδιά που οι γονείς τους τους διαβάζουν βιβλία, εισέρχονται στο δημοτικό σχολείο γνωρίζοντας ήδη να γράφουν και να διαβάζουν χωρίς αυτό να ήταν αυτοσκοπός από την πλευρά των γονιών τους. Τέλος, το βιβλίο εξάπτει τη φαντασία των παιδιών και κινητοποιεί το μυαλό να δημιουργήσει τις δικές του εικόνες και αναπαραστάσεις κάτι που δε συμβαίνει με την παρακολούθηση τηλεόρασης για παράδειγμα.
Διαβάζοντας ένα βιβλίο -Nikolay Bogdanov-Belsky 1915
Κι ενώ οι περισσότεροι γονείς θεωρούν σημαντικό τα παιδιά τους να διαβάζουν βιβλία, κάτι τέτοιο δε συμβαίνει στην πράξη. Παρακάτω ακολουθούν κάποιες συμβουλές για το πώς να μυήσετε τα παιδιά στον κόσμο του βιβλίου.
Η αγάπη για τα βιβλία δεν έρχεται ξαφνικά μια μέρα απλά και μόνο επειδή εμείς αποφασίσαμε ότι το παιδί μας πρέπει να βλέπει λιγότερη τηλεόραση και να διαβάζει περισσότερα λογοτεχνικά βιβλία, που όπως λέει και η δασκάλα θα το βοηθήσουν στο σχολείο. Τα αναμφισβήτητα οφέλη που αποκομίζει το παιδί από το διάβασμα δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός γιατί κάτι τέτοιο θα αποτελέσει τροχοπέδη στην προσπάθειά μας να εμφυσήσουμε στα παιδιά την αγάπη για το διάβασμα. Δε διαβάζουμε βιβλία για να βελτιωθούμε στην ορθογραφία, ούτε για να γίνουμε καλύτεροι στην έκθεση. Διαβάζουμε βιβλία πρώτα και κύρια για την ευχαρίστηση της ψυχής μας, χωρίς να σημαίνει ότι τα έμμεσα οφέλη που προκύπτουν δεν είναι καλοδεχούμενα.
Ξεκινάμε να καλλιεργούμε κουλτούρα αναγνώστη στο παιδί πριν ακόμα κλείσει το πρώτο έτος της ζωής του. Μέσα από πάνινα βιβλία ή βιβλία με σκληρό εξώφυλλο, το παιδί μαθαίνει να γυρνάει τις σελίδες, να ανακαλύπτει τι κρύβεται πίσω από αυτές, παρατηρεί τις εικόνες, διασκεδάζει να ακούει στίχους με ομοιοκαταληξία. Σιγά σιγά καθώς θα μεγαλώνει θα είναι σε θέση να κατανοεί το κείμενο, να απολαμβάνει τους διαλόγους, να αποστηθίζει φράσεις και προτάσεις και να παριστάνει ότι διαβάζει μόνο του, μιμούμενο τους γονείς του. Οι βάσεις έχουν μπει. Το παιδί ζητάει από τους γονείς του συνεχώς να του διαβάζουν βιβλία, έχει αγαπημένες ιστορίες, αγαπημένους ήρωες, και αποκτάει κίνητρο να μάθει να διαβάζει για να μπορεί επιτέλους να διαβάζει μόνο του τις αγαπημένες του ιστορίες.
Αποτελούμε οι ίδιοι παράδειγμα μίμησης απέναντι στα παιδιά μας. Δεν είναι πολύ πιθανό το παιδί μας να αγαπήσει το βιβλίο αν δε βλέπει εμάς να διαβάζουμε στον ελεύθερο χρόνο μας. Επίσης, μία βιβλιοθήκη σε κεντρικό σημείο του σπιτιού όπου όλα τα μέλη της οικογένειας μπορούν να έχουν πρόσβαση ανά πάσα στιγμή δείχνει την αξία που δίνουμε εμείς οι ίδιοι στο βιβλίο.
Καθιερώνουμε τη βόλτα στο βιβλιοπωλείο σαν μια μορφή ψυχαγωγίας και οικογενειακής εξόδου. Υπάρχουν βιβλιοπωλεία όπου διαθέτουν καρέκλες, τραπέζια, παγκάκια και μπορεί κανείς να καθίσει ήρεμα και να ξεφυλλίσει τα βιβλία με την ησυχία του. Μπορούμε επίσης να επισκεφτούμε τη δανειστική βιβλιοθήκη της περιοχής μας. Αφήνουμε τα παιδιά να διαλέξουν μόνα τους τα βιβλία που θα διαβάσουν ανάμεσα σε μια λίστα από βιβλία κατάλληλα για την ηλικία τους.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να μη δημιουργήσουμε αρνητική εικόνα στο παιδί για το βιβλίο πιέζοντας το να διαβάσει συγκεκριμένα βιβλία, σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Ή να του ζητάμε να μας πει το περιεχόμενο του βιβλίου, ή ακόμα χειρότερα να γράψει περίληψη.
Tο 1992, ο Γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ πρότεινε έναν δεκάλογο για τα «Δικαιώματα του Αναγνώστη».
Το δικαίωμα να μη διαβάζεις
Το δικαίωμα να προσπερνάς σελίδες
Το δικαίωμα να μην τελειώνεις το βιβλίο
Το δικαίωμα να ξαναδιαβάζεις το βιβλίο
Το δικαίωμα να διαβάζεις οτιδήποτε
Το δικαίωμα να δραπετεύεις από το βιβλίο
Το δικαίωμα να διαβάζεις οπουδήποτε
Το δικαίωμα να ξεφυλλίζεις
Το δικαίωμα να διαβάζεις δυνατά
Το δικαίωμα να μην υπερασπίζεσαι τα αναγνωστικά σου γούστα
14 καλλιτέχνες, γραφίστες και ειδικοί στα σχεδιαστικά προγράμματα εργάστηκαν για πέντε εβδομάδες, ώστε να ζωντανέψουν ξανά την κλασσική Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ.
Το εντυπωσιακό video δημιούργησε η ομάδα της εταιρίας πληροφορικής και τρισδιάστατων γραφικών Whiskytree.com. Το video παρουσιάστηκε πριν μερικές μέρες στο 40ο συνέδριο Νέων Τεχνολογιών Siggraph 2013.
Μήπως το Facebook, είναι ένας κόσμος ναρκισσισμού; Πόση σχέση έχουν αυτά που γράφουμε με αυτά που συμβαίνουν στη ζωή μας; Ένα εκπληκτικό βίντεο σκηνοθετημένο από τον Shaun Higton έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι η ζωή μας δεν είναι μόνο οι χαρούμενες εικόνες και λόγια που ανεβάζουμε στο Facebook. Ο κόσμος, όπως και ο πρωταγωνιστής του κλιπ, συνηθίζει να ανεβάζει στο Facebook γεγονότα που εκ πρώτης όψεως θέλουμε να δείχνουμε ότι είναι χαρούμενα. Είναι όμως αυτή η πραγματικότητα;
Ο σκηνοθέτης θέλει να μας περάσει το μήνυμα ότι το Facebook είναι μια ναρκισσιστική παιδική χαρά, όπου ανεβάζουμε τις πιο όμορφες ζωής μας κρύβοντας όμως την καθημερινότητα που πολλές φορές είναι πιο σκληρή.
Η λύση; Απλά ζήστε τη ζωή σας, επικεντρωθείτε στην πραγματικότητα και αγνοήστε το τσίρκο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Ο 31χρονος Νορβηγοαμερικανός που κατοικεί στο Όσλο χρειάστηκε μόλις 3 μέρες για τα γυρίσματα του βίντεο και άλλες τόσες για να το μοντάρει.
“Διάβαζα καθημερινά τα status των φίλων μου και έβλεπα ότι ανέβαζαν χαρούμενα πράγματα ενώ στην πραγματικότητα πολλοί από αυτούς ήταν καταθλιπτικοί. Έλεγαν ψέμματα και εγώ έπρεπε κάτι να κάνω. Έτσι δημιουργήθηκε αυτό το βίντεο.”,είπε ο S. Higton για να εξηγήσει τους λόγους, που τον οδήγησαν στο να φτιάξει αυτό το βίντεο.
Για την παραγωγή του βίντεο είχε τη βοήθεια των αδερφών του Andrew που είναι παραγωγός και του Steven που ειδικεύεται στο οπτικά εφέ.
“Το μπάτζετ ήταν μικρό αλλά χάριν της βοήθειας των αδερφών μου και φίλων καταφέραμε με λίγα χρήματα να κάνουμε την παραγωγή”, κατέληξε. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό πάντως, γιατί είναι αληθινό στην ουσία του.
Ένα animation για την κοινωνία των ποντικιών! (Σίγουρα των ποντικιών;)
Τρέχουν, στοιβάζονται, ξανατρέχουν, μπαίνουν στον υπόγειο σιδηρόδρομο όπου συναντούν και άλλα στοιβαγμένα του είδους τους.
Από πάνω τους ακριβώς, το αδιαχώρητο! Φανταχτερές ταμπέλες διαφημίσεων, κυκλοφοριακό, σκάλες. Όλα κάπου πάνε! Αγοράζουν πολύχρωμα πράγματα, βιάζονται!
Να ‘τα πάλι! Περιμένουν σε μια ουρά. Μπουκάρουν σε ένα κατάστημα και τρέχουν να αρπάξουν τα τελευταίας τεχνολογίας προϊόντα. Ράκος ο υπάλληλος ανοίγει στωικά και απογοητευμένα την πόρτα. Ποντίκα… Τι να περιμένει κανείς… Τρώνε το ένα το άλλο για μερικά προϊόντα… Έφτιαξαν αυτή τη… “Black Friday” για να τρώγονται!
Ένα από αυτά τρέχει με το κατακόκκινο αυτοκίνητό του, πέφτει όμως σε κυκλοφοριακό. Πίνει. Πίνει πολύ! Μάλλον δεν αντέχει την πίεση… Πάει με “συνταγή” σε μια ουρά. Γύρω του ταμπέλες που δείχουν τον σπόνσορα. Είναι η “Ευτυχία”, η κοινωνία του, ο κόσμος του!
Λίγο μετά παίρνει και μερικά χάπια. Πάντα με την ευγενική χορηγία της “Ευτυχίας”. Έτσι, για να “γευτεί” λίγο τον παράδεισο. Και τον “γεύεται”! Για πολύ λίγο…
Πέφτει… Πάλι πίσω στον γκρίζο του κόσμο. Κυνηγάει το χρήμα που τον οδηγεί στη δουλειά. Ή μήπως στην παγίδα; Σε χιλιάδες παγίδες!
Αυτός είναι ο κόσμος των ποντικιών. Η “ΕΥΤΥΧΙΑ” τους. Ένας “μη τόπος”.
Mια μικρού μήκους ταινία, που κατάφερε να ξεχωρίσει το 2013 στα κινηματογραφικά φεστιβάλ, να διεκδικήσει πολλά βραβεία και να κερδίσει αρκετά από αυτά. Το «Coda» όμως είναι πολλά παραπάνω.
Η ιστορία αφορά ένα μεθυσμένο άντρα, ο οποίος βγαίνοντας από ένα μπαρ, φανερά κατεβεβλημένος από την μέθη του, σκοτώνεται ακαριαία σε ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Ο Χάρος δεν αργεί να εμφανιστεί πάνω από το άψυχο κορμί του και στην συνέχεια να διεκδικήσει την αχόρταγη ψυχή του.
Tο πολυβραβευμένο «Coda» του Αλαν Χόλι έκανε μία εξαιρετική φεστιβαλική πορεία, ήταν το καλύτερο animation του Vimeo για το 2015 και βρέθηκε στη λίστα των φιναλίστ για το Όσκαρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους.Πέρα όμως από τους επαίνους, είναι μία ταινία μικρής διάρκειας που τολμά να μιλήσει για τα μεγάλα και βρίσκει την ιδανική ισορροπία μέσα από μία ιστορία «τέλους» που σηματοδοτεί μία «αρχή».
Ο καλλιτέχνης δρόμου Dran, γεννημένος στην Τουλούζη το 1979, χαρακτηρίζεται συχνά και ο Γάλλος Banksy. Αυτοί οι δύο καλλιτέχνες μοιράζονται μια κριτική άποψη για την κοινωνία, με δυνατά σκίτσα και δεν φοβούνται να εκθέσουν τις απόψεις τους δημοσίως.
Ο Dran δημιουργεί κυρίως έργα ζωγραφικής, σχεδιάζει και και κάνει γκράφιτι σε όλη τη Γαλλία. Με ‘όχημα’ την τέχνη του, προσπαθεί να μιλήσει για σημαντικά τρέχοντα ζητήματα όπως η εξουσία, η σεξουαλική παρενόχληση, ο εθισμός στο διαδίκτυο, τα μέσα ενημέρωσης και πολλά άλλα.
Ένα τραγούδι σε στίχους Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και μουσική Λεωνίδα Μαριδάκη.
Από τη θεατρική διασκευή δύο διηγημάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (Όνειρο στο κύμα, Τ' αγνάντεμα) που ανέβηκε το 2011-2012 από την ΕΤΑΙΡΙΑ ΤΕΧΝΗΣ ΒΙΟΛΕΤΤΑ και παρουσιάστηκε σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και την Κύπρο.
Σκηνοθέτησαν και έπαιξαν οι Μαρινέλλα Βλαχάκη και Αντώνης Περαντωνάκης ενώ τη μουσική υπέγραψε και έπαιξε ζωντανά επί σκηνής ο Λεωνίδας Μαριδάκης
Eικόν' αχειροποίητη, που στην καρδιά μου σ' είχα,
κ' είχα για μόνο φυλαχτό μια της κορφής σου τρίχα.
Oνείρατα στον ύπνο μου μαυροφτερουγιασμένα,
σαν περιστέρι στη σπηλιά μ' ετάραξαν για σένα.
Τ' αηδόνια αυτά που κελαηδούν μου φαίνονται να κλαίνε
κίνδυνο, μαύρο σύννεφο, οι μάγισσες μου λένε.
Kίνδυνο, μαύρο σύννεφο, οι μάγισσες μου λένε·
τ' αηδόνια αυτά που κελαδούν μου φαίνονται να κλαίνε.
Να σε χαρεί κι η άνοιξη μαζί με τα λουλούδια
όπου 'ναι σαν αμέτρητα ζωγραφιστά τραγούδια.
Συ στο σκολειό δεν έμαθες να γράφης ραβασάκια·
στα χείλη σου τα ρόδινα πού τά 'βρες τα φαρμάκια;
Στα μάτια τα ψιχαλιστά πόχ' έρωτας καρτέρι,
πόσο μεθύσι μέθυσα ένας Θεός το ξέρει.
Τη χάρη σου τη σπλαχνική μη μ' αρνηστείς αρνί μου
αγάπη μου αιώνια αγάπη μου στερνή μου
Ενα γεγονός δεκαπενθήμερης διάρκειας, μια
διάσκεψη για το κλίμα, δεν θα πρέπει να είναι εντελώς ασήμαντο και
ανάξιο ενδιαφέροντος. Σημειωτέον, στη διάσκεψη δεν συμμετείχαν
αποκλειστικά επιστήμονες, που ο στρυφνός υποτίθεται λόγος τους «δεν
είναι για το γυαλί», ούτε αποκλειστικά οικολόγοι, που ο γλυκερός
υποτίθεται λόγος τους προκαλεί φρίκη στους σοβαρούς αυτού του κόσμου.
Συμμετείχαν και πολιτικοί εκπρόσωποι –υπουργοί, πρωθυπουργοί,
καγκελάριοι, πρόεδροι– σχεδόν όλων των χωρών του πλανήτη, πλούσιων και
φτωχών, άλλων ψευδαισθησιακά σίγουρων και άλλων τρομαγμένων μπροστά σε
όσα τους επιφυλάσσει το άμεσο μέλλον τους. Τέλος, όχι μόνο τα
συμπεράσματα της διάσκεψης, αλλά και οι σκέψεις που αναπτύχθηκαν στη
διάρκειά της και οι σχεδιασμοί που συγκρούστηκαν, για τις πηγές
ενέργειας, τα ποσοστά των ρύπων, το λιώσιμο των πάγων κτλ., αφορούν και
τη δική μας χώρα· τον καθέναν χωριστά και τη ραγισμένη κοινότητα που
συναποτελούμε. Το αύριο και το μεθαύριο του πλανήτη μάς περιέχει. Και το
2050, όπως κι αν τον εννοήσουμε τον χρόνο, είναι ήδη τώρα. Θα
περιμένουμε να φτάσει κομμάτι κάποιου παγετώνα στη Σαντορίνη ή στη
Μύκονο για να το παραδεχτούμε;
Θα πιθανολογούσε, λοιπόν, κανείς ότι θα είχε εκδηλωθεί ευκρινέστερα
το ελληνικό δημοσιογραφικό ενδιαφέρον για μια διάσκεψη τόσο σοβαρή. Και
ότι οι αναφορές στον Τύπο θα ήταν περισσότερες, εκτενέστερες και
ουσιαστικότερες. Οχι μονόστηλα ή δίστηλα που μπαίνουν για να βγει η
υποχρέωση και μόνο. Για να μη δοθεί δηλαδή σε κανέναν απαιτητικό ή απλώς
αφελή το δικαίωμα της μομφής. Για να μην κάψω ξερά και χλωρά μαζί, να
πω ότι αν κάποιος είχε την υπομονή και τον χρόνο να ξεφυλλίζει
καθημερινά το σώμα όλων των ελληνικών εφημερίδων, να παρακολουθεί όλα τα
ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και να βυθίζεται σε κάμποσες
ιστοσελίδες, ειδικευμένες και μη, θα κατόρθωνε τελικά να ικανοποιήσει
έστω μερικώς την επιθυμία του να πληροφορηθεί· υπήρξαν και
εμπεριστατωμένες αναφορές. Η γενική εικόνα όμως, αυτή που ετοιμάζεται
για να δοθεί στη μαζική κατανάλωση και να διαμορφώσει την επίσης μαζική
συνείδηση, ήταν μια εικόνα ισχνού ενδιαφέροντος. Το γεγονός, το σοβαρό
γεγονός, αντιμετωπίστηκε περίπου ως μη γενόμενο, κατά την ορολογία του
βόλεϊ.
Η διορατικότητα του Αϊνστάιν ήταν τόσο επαναστατική, ώστε όχι μόνο
υπήρξε προκλητική για το καθιερωμένο δόγμα στις φυσικές επιστήμες, αλλά
άλλαξε ακόμα και τον τρόπο με τον οποίο οι συνηθισμένοι άνθρωποι έβλεπαν
τον κόσμο. Ως τη δεκαετία του 1920 είχε αποκτήσει διεθνή λαϊκή απήχηση
σε μια κλίμακα που δεν θα θεωρούνταν συνηθισμένη πριν από την άνοδο των
σύγχρονων –διαποτισμένων με διασημότητες– λαϊκών εφημερίδων και
καλωδιακών ειδησεογραφικών καναλιών. Τα λιγότερο γνωστά επιστημονικά του
πονήματα, καθώς και οι συνεντεύξεις στο δημοφιλή Τύπο, γίνονταν
πρωτοσέλιδα και αποτελούσαν τροφή για τα φιλμ με τα επίκαιρα. Συνήθως
όμως απουσίαζε οποιαδήποτε νηφάλια συζήτηση σχετικά με τη συμμετοχή του
ως ειλικρινούς ριζοσπάστη στην πολιτική ζωή του καιρού του – ειδικά σε
πορτρέτα και βιογραφίες μεταγενέστερες του θανάτου του.
Ο Άλμπερτ
Αϊνστάιν (14 Μαρτίου του 1879 - 18 Απριλίου του 1955) γεννήθηκε σε μια
φιλελεύθερη, κοσμική και αστική εβραϊκή οικογένεια. Τα παιδικά χρόνια
του νεαρού Άλμπερτ, καθώς και τα πρώτα του εφηβικά, δεν παρουσίαζαν
ασυνήθιστα στοιχεία. Όπως πολλοί νέοι άντρες των τελών του 19ου αιώνα,
ήταν περίεργος, διάβαζε Δαρβίνο, τον ενδιέφερε ο υλικός –εννοείται, ο
φυσικός– κόσμος και επιθυμούσε να κατανοήσει «τα απόκρυφα της φύσης,
ώστε να διακρίνει “το νόμο μέσα στο νόμο”». Το 1895 ο Αϊνστάιν, στην
ηλικία των 16, αποκήρυξε τη γερμανική του υπηκοότητα και μετακόμισε στην
Ελβετία.
Τον Πάτροκλο σαν είδαν σκοτωμένο, που ήταν τόσο ανδρείος, και δυνατός, και νέος, άρχισαν τ' άλογα να κλαίνε του Αχιλλέως· η φύσις των η αθάνατη αγανακτούσε για του θανάτου αυτό το έργον που θωρούσε. Τίναζαν τα κεφάλια των και τες μακρυές χαίτες κουνούσαν, την γη χτυπούσαν με τα πόδια, και θρηνούσαν τον Πάτροκλο που ενοιώθανε άψυχο -αφανισμένο- μιά σάρκα τώρα ποταπή -το πνεύμα του χαμένο- ανυπεράσπιστο -χωρίς πνοή- εις το μεγάλο Τίποτε επιστραμένο απ' την ζωή.
Τα δάκρυα είδε ο Ζεύς των αθανάτων αλόγων και λυπήθη. «Στου Πηλέως τον γάμο» είπε «δεν έπρεπ' έτσι άσκεπτα να κάμω· καλύτερα να μην σας δίναμε άλογά μου δυστυχισμένα! Τι γυρεύατ' εκεί χάμου στην άθλια ανθρωπότητα πούναι το παίγνιον της μοίρας. Σεις που ουδέ ο θάνατος φυλάγει, ουδέ το γήρας πρόσκαιρες συμφορές σας τυραννούν. Στα βάσανά των σας έμπλεξαν οι άνθρωποι». -Όμως τα δάκρυά των για του θανάτου την παντοτεινή την συμφοράν εχύνανε τα δυό τα ζώα τα ευγενή.
Κ. ΚΑΒΑΦΗΣ
ΤΑ ΘΕΙΚΑ ΑΛΟΓΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ ΣΤΗΝ ΟΧΘΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ Giorgio de Chirico 1963
Η Ακριβούλα είναι ένα εννιάχρονο κορίτσι, εγγόνι της γρια-Λούκαινας. "Παγιδεύεται μέσα σε μια στιγμή μουσικής μαγείας και χάνει οριστικά την ίδια τη μαγεία της ζωής. Με μια κραυγή, ένα απλό "μπλουμ", συντελείται το πέρασμα από τη μαγεία της ζωής στο έρεβος του θανάτου". Ακολουθεί ο θρήνος, όχι από ανθρώπινη ύπαρξη αλλά από μια φώκια. Ο θάνατος της Ακριβούλας πνίγηκε στην άγνοια των άλλων. Η ζωή όμως, δε σταματάει. Συνεχίζει, με όλα της τα βάσανα, τη δική της πορεία. Σαν νά 'χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια κ' οι καημοί του κόσμου. Στο παρακάτω βίντεο ξετυλίγονται οι σκέψεις μας κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης και ερμηνευτικής επεξεργασίας του λογοτεχνικού κειμένου στην τάξη. Τις αποτυπώσαμε σε λεκτικά σχήματα με κίνηση, τα οποία συνδυάσαμε με θρυμματισμένες λέξεις ή φράσεις μέσα από το κείμενο. Στόχος μας ήταν να σκηνοθετήσουμε μια παρουσίαση του έργου με τρόπο που να δίνει έμφαση στην οπτικότητα και την αποσπασματικότητα, ξεφεύγοντας έτσι από τη γραμμική ανάγνωση ενός γραπτού σημειώματος. Οι "σιωπές" των αποσπασμάτων προσφέρονται ως "κενά" για συμπλήρωση. Στο βίντεο συμπληρώνονται με το μελωδικό ήχο του τραγουδιού. Μουσική: Λουδοβίκος των Ανωγείων, Το μοιρολόγι της φώκιας, από το cd "Γκρεμό δεν έχουν τα πουλιά". Εικαστική ματιά: Ναβρόζογλου Μάγδα, Β΄ Λυκείου Πεδινής Ιωαννίνων. http://vod.sch.gr/video/view/1081
«Δεν ξέρω πως είναι η ζωή χωρίς iPads ή iPhones. Νομίζω ότι σε εμένα και τους φίλους μουαρέσουν περισσότερο τα τηλέφωνά μας απ’ ότι μας αρέσουν οι πραγματικοί άνθρωποι». Η φράση αυτή που ανήκει σε μια 13χρονη, ακούγεται τρομακτική για έναν άνθρωπο που σήμερα είναι 40 ή και 35 ετών.
Φυσικά και ο ίδιος έχει iPad και Smartphone χωρίς να αποφεύγει απολύτως τις επιδράσεις τους. Ωστόσο, θυμάται ότι στα 13 του χρόνια, αν δεν έχυνε κιλά ιδρώτα με τους φίλους του παίζοντας σε κάποιον εξωτερικό χώρο, μάλλον θα έκανε κάτι αντίστοιχο σε κάποιο σπίτι ή στη χειρότερη περίπτωση που ήταν μόνος στο δωμάτιό του θα είχε κρεμασμένο ένα ακουστικό στο αυτί του, κουτσομπολεύοντας με κάποιο φίλο ή φίλη.
Η παραπάνω 13χρονη, ωστόσο, συνήθως χρησιμοποιεί το Snapchat για να ανταλλάζει φωτό και βίντεο με τους φίλους της και αποθηκεύει στο κινητό της αμήχανες φωτογραφίες των φίλων της γιατί «είναι καλός εκβιασμός». Λέει επίσης ότι πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του καλοκαιριού στο δωμάτιό της με το κινητό της κι ότι αυτός είναι ο τρόπος της γενιάς της.
Το βίντεο προβλήθηκε στο πλαίσιο της παρουσίασης του πολιτιστικού προγράμματος ''Ταξιδεύοντας με τη Λογοτεχνία''. Το πρόγραμμα υλοποίησαν μαθητές της Β΄Λυκείου κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2016-2017.
Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
1. Εισαγωγή
Ανακρίβειες
Συνήθως τα γραφόμενα στα social media δεν αποτελούν τεκμηριωμένες με γεγονότα γνώμες. Αφορούν εκτιμήσεις που τις περισσότερες φορές είναι απλά άκριτη αναπαραγωγή απόψεων άλλων και γι' αυτό κρύβουν πολλές ανακρίβειες ή πλάνες. Το έχουμε δει πάρα πολλές φορές αυτό με fake news. Το φαινόμενο αυτό το κάνουμε όλοι μας χειρότερο όταν αναπαράγουμε άκριτα ό,τι ακούμε. Στο σημείο αυτό θα αναφερθώ στο θέμα των Πανεπιστημίων. Έχουμε δει όλοι μας τις σχετικές προπαγανδιστικές εικόνες τύπου «πανεπιστήμιο στη Μποτσουάνα και στην Ελλάδα» όπως το παρακάτω:
Εντυπωσιακό φυσικά (αυτή είναι η δύναμη της εικόνας στην προπαγάνδα) αλλά αποτελεί μια στιγμιαία σύγκριση μετά από καταλήψεις αναρχικών ενός ελληνικού πανεπιστημίου που είναι στα καλύτερα του κόσμου, με ένα στην αφρικανική χώρα που έχει χαώδη διαφορά στην ακαδημαϊκή ποιότητα σε σχέση με το ελληνικό. Φαντάζομαι παρά το όμορφο γκαζόν κανείς γονέας δεν θα ήθελε το παιδί του να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο της Μποτσουάνα αντί στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το να δημιουργήσει κανείς προπαγανδιστικές και φυσικά παραπλανητικές εικόνες είναι το μόνο εύκολο, όπως η εικόνα που έφτιαξα παρακάτω.
Οι εικόνες είναι πραγματικές φυσικά αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ξαφνικά το ΔΠΘ έγινε καλύτερο πανεπιστήμιο από το University of Michigan.
Πάνω στην παγωμένη λίμνη της Καστοριάς σουλατσάριζε επί ώρες το μεσημέρι νεαρή αρκούδα, κυνηγώντας πουλιά και παίζοντας αμέριμνη με τον πάγο!
Μεγάλη κινητοποίηση προκάλεσε στη μία το μεσημέρι η εμφάνιση αρκούδας στην παγωμένη λίμνη που είχε ως αποτέλεσμα να στηθεί μεγάλη επιχείρηση απομάκρυνσης με περιπολικά της αστυνομίας και μέλη του «Αρκτούρου» και της Εταιρίας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς.
«Βλέπαμε την αρκούδα που είναι μικρής ηλικίας, περίπου 3 χρονών, να παίζει με τα πουλιά και να κατευθύνεται όλο και προς την πόλη. Προσπαθήσαμε τότε να την τρομάξουμε με κροτίδες και κόρνες, φοβούμενοι πάντα μη τυχόν σπάσει ο πάγος και εγκλωβιστεί στα παγωμένα νερά» περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, μέλος του «Αρκτούρου» και της Εταιρίας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς.
Το αρκουδάκι στην αρχή, όπως λέει ο κ.Παναγιωτόπουλος, αντί να τρομάξει και να φύγει, λούφαξε στα καλάμια ενώ όσο η ώρα περνούσε, μαζεύονταν στο σημείο όλο και περισσότερος κόσμος που ήθελε να δει από κοντά την αρκούδα, εμποδίζοντας όμως την επιχείρηση απομάκρυνσής της.
«Τελικά, αφού καταφέραμε να διώξουμε πρώτα τον κόσμο, κατευθύναμε την αρκούδα προς το βουνό απ΄όπου και έφυγε, μετά από περίπου 4 ώρες? βόλτα στην λίμνη» καταλήγει ο κ.Παναγιωτόπουλος.
Έναν τον βρήκα ξαπλωμένο στις γρίλλιες του μετρό. Μόνο νερό μου ζήτησε Ο άλλος χώθηκε στον κάδο, μην παγώσει. Τον πήρε σκουπιδιάρικο Αυτά, στις μέρες τις καλές, που ζητιανεύεις να επιστρέψουν
Κι η κοπέλα στο παγκάκι πεθαίνει ή ανασταίνεται; Κι εκεί ο σταυρός; Ποιον κοροϊδεύει; Κι οι προύχοντες, τόσα τους δώσαμε, αντί να πάνε διακοπές γερνούν μες στα γραφεία και στα παράθυρα Και τα ποιήματα; Πεταμένα στα σχολεία Και τα παιδιά, τα όνειρα ξοδεύονται στο μίσος Κι εγώ; Λόγια σπουδαία και ιδέες θαυμαστές. Και θαυμάστριες...
Μόνο η νυχτερινή μου σιωπή
Κι εσύ, γυμνή ομορφιά του κόσμου μέσα και δίπλα μου ξυπνάς και με ρωτάς τι στο καλό με δέρνει και νυχτώνομαι που ‘χω να σηκωθώ πρωί, λογαριασμοί και τράπεζες και τέτοια κι είμαι παλαβός και τελοσπάντων έχει κουνούπια στα παιδιά και δες μην κατουρήθηκαν
Χαμογελάς, σκεπάζεσαι και το χαμόγελο κρατά ενώ ξανακοιμάσαι όπως στ’ αρχαία αγάλματα Κι όνειρα βλέπεις, αναλήψεις των πτηνών και των ερώτων κι εγώ ξύπνιος
Μόνο η νυχτερινή μου σιωπή
Η μέρα θα ‘ρθει Κι αν έχω φύγει αυτή θα ‘ρθεί, τεράστια κι ήσυχη
Τότε –τώρα θα ‘ναι– θα γονατίσει το θεριό θα γύρει να λιαστεί ανάσκελο το σκότος θ’ απαλλαγεί το μίσος απ’ το μίσος, η σφαίρα από τον στόχο θα χαωθεί η τάξη της φρίκης κι ο νόμος, ανάγκη της αποτυχίας μας, θα σβήσει
Θ’ ανοίξει το κελί, θ’ αλαφρύνει το πάτημα χωρίς την αλυσίδα θα λιώσουν η σημαία και το σκήπτρο θα γίνει το σπαθί νερό κι η δίψα παραμύθι
Κι αν είμαστε - κι αν είμαι λίγος κι υποτακτικός μια μέρα, γιατί η μέρα θα ‘ρθει κάποιοι, εμείς θα είναι θα σταθούν συνείδηση μες στα αίματα να πουν σε όλους και σ’ εμάς, για όλους εμάς
Συγνώμη
Κι όταν μεγάλα τραγουδήσουν το ασήμαντο νυχτερινό τραγούδι της σιωπής μας θα φέξει επιτέλους το ξημέρωμα
Με αφορμή την επέτειο από τη γέννηση του ποιητή Κωστή Παλαμά(γεννήθηκε Ιανουάριο του 1859) το tvxs.gr σας προτείνει ακρόαση δέκα μελοποιημένων του ποιημάτων.
Μπορεί να μην είναι από τους πιο μελοποιημένους μας ποιητές ο Παλαμάς όμως τον Σεπτέμβρη του 1984, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από το θάνατο του, κυκλοφόρησε από τη Minos o δίσκος του Μιχάλη Τερζή «Όλη τη μουσική μες στην αγάπη βάλε», με 11 μελοποιημένα ποιήματα του Κωστή Παλαμά.
Τραγούδησαν ο Γιώργος Νταλάρας, η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο πρόωρα χαμένος Διονύσης Θεοδόσης, σε μια από τις πρώτες δισκογραφικές εμφανίσεις του και παιδική χορωδία.
Αργότερα κυκλοφόρησε μια εξαιρετική έκδοση και 19 μελοποιημένα ποιήματα του Κωστή Παλαμά σε βιβλίο και cd υπό τον τίτλο «Δεν ξέρω παρά να τραγουδώ». Ανάμεσα στους συνθέτες που τον μελοποίησαν ο Νίκος Ξυδάκης, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Ορφέας Περίδης, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Νίκος Ζούδιαρης κ.α. Ποιήματα του Παλαμά έχουν μελοποιήσει επίσης ο Μιχάλης Κουμπιός τα Υπόγεια Ρεύματα ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα ολόκληρο άλμπουμ με μελοποιημένη ποίηση του Παλαμά από τον Λουκά Θάνο με ερμηνευτή τον Γιάννη Χαρούλη θα ακούσετε παρακάτω το τραγούδι «Στο σπίτι που μεγάλωσα» που έδωσε τον τίτλο στο άλμπουμ.
Λίγα λόγια για τη ζωή του
Όταν ο ποιητής ήταν 6 χρονών έχασε και τους δύο γονείς του σε διάστημα σαράντα ημερών (Δεκέμβριος 1864 - Φεβρουάριος 1865). Στενοί συγγενείς ανέλαβαν τότε τα τρία παιδιά της οικογένειας, το μικρότερο αδερφό του η αδερφή της μητέρας του και εκείνον και το μεγαλύτερο αδερφό του ο θείος τους Δημήτριος Παλαμάς, που κατοικούσε στο Μεσολόγγι. Εκεί έζησε από το 1867 ως το 1875 σε ατμόσφαιρα μάλλον δυσάρεστη και καταθλιπτική, που ήταν φυσικό να επηρεάσει τον ευαίσθητο ψυχισμό του, όπως φαίνεται και από ποιήματα που αναφέρονται στην παιδική του ηλικία.
Η 24η Φεβρουαρίου 1898 ήταν μια μάλλον συνηθισμένη μέρα για το μικρό ελληνικό κράτος της εποχής. Ωστόσο, η 24η Φεβρουαρίου 1898 ήταν μια σημαδιακή μέρα για έναν από τους σημαντικότερους ποιητές της χώρας. Ο θάνατος του γιου του Άλκη, σε ηλικία μόλις 4 ετών, «γέννησε» μια βαθύτατα λυρική συλλογή ποιημάτων, που κατέχουν ξεχωριστή θέση στο σύνολο της εργογραφίας του, τον «Τάφο». Εκτενέστατη ήταν η κριτική του λογοτέχνη και δημοσιογράφου Πολύβιου Δημητρακόπουλου, που φιλοξενήθηκε στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας ΚΑΙΡΟΙ στις 12.05.
Ο Δημητρακόπουλος ξεκίνησε κάνοντας μια γενική αναφορά στο μέχρι τότε ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά και τις διχόνοιες που προκαλούσε στους λογοτεχνικούς κύκλους το «δυσνόητο» έργο του, για να πλέξει το εγκώμιο του με αφορμή τον «Τάφο» καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι «χρειάστηκε να επέλθει ο θάνατος του γιου για να κερδίσει ο πατέρας την αθανασία».
Τα Χριστούγεννα του 1920 όμως, η ζωή του Κωστή Παλαμά θα αλλάξει, όταν θα γνωρίσει την 20χρονη Ελένη Κορτζά. Ο ποιητής ήταν τότε ήδη 61 ετών και τίποτα δεν προμήνυε τον μεγάλο τρυφερό έρωτα που θα ένιωθε για τη νεαρή Ελένη. Οι δυο τους γνωρίστηκαν στο σπίτι του ανιψιού του Παλαμά, Χρήστου Ξανθόπουλου. Ο ποιητής εντυπωσιάστηκε από τη φρεσκάδα, την ομορφιά, τη μόρφωση και την ευφράδεια της Ελένης η οποία μάλιστα ευθαρσώς του είπε «Δεν γνωρίζω ποιητή Παλαμά».
Λέγεται ότι συναντήσεις τους συνεχίστηκαν στο ίδιο σπίτι κάθε Σάββατο, υπό το βλέμμα και άλλων ενδιαφερομένων για τις απόψεις του Παλαμά. «Επέρασα μια νύχτα, τη νύχτα της Δευτέρας προς την Τρίτη, με το λυρικό, το μεθυστικό πυρετό της ενθύμησής σου», της έγραφε μεταξύ άλλων.
Πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου του 1943 έπειτα από σοβαρή ασθένεια, 40 ημέρες μετά το θάνατο της συζύγου του (τον οποίο δεν είχε πληροφορηθεί επειδή και η δική του υγεία ήταν σε κρίσιμη κατάσταση).
Ο γιος του Λέανδρος, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Κωνσταντίνου Τσάτσου δεν επιθυμούσε η κηδεία του πατέρα του να πάρει εθνοπατριωτική διάσταση, επειδή φοβόταν πως οι Ιταλικές αρχές κατοχής θα του στερούσαν το διαβατήριό του.
Η κηδεία του έμεινε ιστορική, καθώς μπροστά σε έκπληκτους Γερμανούς κατακτητές, χιλιάδες κόσμου τον συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία, στο Α΄ νεκροταφείο Αθηνών, ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο.
Δέκα μελοποιημένα ποιήματα του Κωστή Παλαμά
«Μια πίκρα» Φοίβος Δεληβοριάς
«Το ταξίδι» Σταμάτης Κραουνάκης
«Ο πόνος σου» Νίκος Ξυδάκης
«Ο Διγενής» του Μ. Τερζή, ερμηνεία Ελευθερία Αρβανιτάκη
«Σ’αγαπώ» του Μ. Τερζή. Ερμηνεία Γιώργος Νταλάρας, Δήμητρα Γαλάνη
«Γιαννιώτικα, σμυρνιώτικα, πολίτικα» του Μιχάλη Κουμπιού. Ερμηνεία Β. Παϊτέρης
«Κακή Φωτιά» Υπόγεια Ρεύματα
«Χρυσομαλλούσα» Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
«Ίσιος δρόμος» Ορφέας Περίδης
«Το σπίτι που γεννήθηκα» Λουκάς Θάνος. Ερμηνεία Γιάννης Χαρούλης
Η λύση; Απλά ζήστε τη ζωή σας, επικεντρωθείτε στην πραγματικότητα και αγνοήστε το τσίρκο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Φυσικά και ο ίδιος έχει iPad και Smartphone χωρίς να αποφεύγει απολύτως τις επιδράσεις τους. Ωστόσο, θυμάται ότι στα 13 του χρόνια, αν δεν έχυνε κιλά ιδρώτα με τους φίλους του παίζοντας σε κάποιον εξωτερικό χώρο, μάλλον θα έκανε κάτι αντίστοιχο σε κάποιο σπίτι ή στη χειρότερη περίπτωση που ήταν μόνος στο δωμάτιό του θα είχε κρεμασμένο ένα ακουστικό στο αυτί του, κουτσομπολεύοντας με κάποιο φίλο ή φίλη.
Μεγάλη κινητοποίηση προκάλεσε στη μία το μεσημέρι η εμφάνιση αρκούδας στην παγωμένη λίμνη που είχε ως αποτέλεσμα να στηθεί μεγάλη επιχείρηση απομάκρυνσης με περιπολικά της αστυνομίας και μέλη του «Αρκτούρου» και της Εταιρίας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς.
Τραγούδησαν ο Γιώργος Νταλάρας, η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο πρόωρα χαμένος Διονύσης Θεοδόσης, σε μια από τις πρώτες δισκογραφικές εμφανίσεις του και παιδική χορωδία.
