1ο ΘΕΜΑ
1.α. (Ι) Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη «σωστό» ή «λάθος» δίπλα από τον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση:
1. Ισχυρά κέντρα ανάπτυξης, που θα αποτελούσαν για την Ελλάδα τις «ατμομηχανές» της προόδου, δεν υπήρχαν για αρκετά χρόνια μετά την ανεξαρτησία της. (25428)
1. Η Μεγάλη Ιδέα ως εθνική ιδεολογία βοήθησε στην αντιμετώπιση των εθνικών προβλημάτων, όπως το Κρητικό Ζήτημα. (25964)
1. Η μετακίνηση των ανθρώπων από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα μετά την Ελληνική Επανάσταση εξασφάλιζε πολλές ευκαιρίες στους νεοφερμένους. (25979)
1. Η Ελλάδα, μετά την ανεξαρτησία της, άρχισε να μοιάζει όλο και περισσότερο στη Δύση. (26192)
1. Το 1864 τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας έφθαναν στη γραμμή Αμβρακικού Παγασητικού. (27385)
2. Η σταφιδική κρίση στην Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού προκάλεσε
μεγάλο ρεύμα μετανάστευσης προς την Αμερική. (27443), (29677)
1. Η ιδεολογία της «Μεγάλης ιδέας» δημιούργησε προσδοκίες για διεύρυνση των συνόρων
της Ελλάδας. (27444)
1. Τον 19ο αι. οι μεταναστεύσεις του αγροτικού πληθυσμού προς τα λιμάνια της
Ανατολικής Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας ήταν συχνό φαινόμενο. (27929)
1. Για τα ευρωπαϊκά μέτρα, την περίοδο μετά την επανάσταση, οι πόλεις της Ελλάδας
έμοιαζαν με μεγάλα χωριά. (28552)
1. Το ελληνικό κράτος διευρύνθηκε με την προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1864. (28585)
1. O ναυτικός αποκλεισμός από τους Αγγλο-Γάλλους κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού
πολέμου προκάλεσε πολλά δεινά στους Έλληνες. (28649)
2. Μετά την ανεξαρτησία της Ελλάδας παρέμειναν έξω από τα σύνορά της πολλά ισχυρά
κέντρα ελληνισμού. (28649)
1. Η σταφιδική κρίση προκάλεσε μεγάλο ρεύμα μετανάστευσης προς την Αίγυπτο και τις
ακτές της Μαύρης Θάλασσας. (32484)
1.β. Να εξηγήσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:
«Μεγάλη Ιδέα» - Θέμα #27443, 30821, 33224, 33276
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ι. Από την αγροτική οικονομία στην αστικοποίηση. Α. Η ελληνική οικονομία μετά
την επανάσταση, 2. Οι παραγωγικές δυνάμεις μέσα και έξω από την Ελλάδα και η «Μεγάλη
Ιδέα», «[…] Στο μεταξύ η πρόοδος…σημαντική διεύρυνση των συνόρων. […]»
- ΠΗΓΕΣ - ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ /ΕΣΠΕΡΙΝΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ 2004
ΗΜΕΡΗΣΙΑ 2005
ΟΜΑΔΑ Β'
ΘΕΜΑ Β1
Αντλώντας στοιχεία από τα
παρακάτω κείμενα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις: 1) να
επισημάνετε το ρόλο της
«Μεγάλης Ιδέας» στην πολιτική
και την οικονομία κατά τα πρώτα
χρόνια της ανεξαρτησίας της Ελλάδας (Μονάδες 10) και 2) να παρουσιάσετε
τις επιλογές του «βενιζελισμού» αναφορικά
με τις εθνικές επιδιώξεις
και τον εκσυγχρονισμό του κράτους
(Μονάδες 15).
Μονάδες 25
Κείμενα
α. Για τους Ελληνες η καθολικότητα της Μεγάλης Ιδέας
ήταν συμπληρωματική της αοριστίας της: ένα άλλοθι, μια θαυματουργή
γέφυρα των αντιθέσεων, μία μετάθεση στο άδηλο
μέλλον της λύσης όχι μόνο του αλυτρωτικού ζητήματος -που άλλωστε η Μεγάλη Ιδέα δεν το αφορούσε ρητά και αποκλειστικά-,
αλλά του συνόλου των ελληνικών προβλημάτων.
Έλλης Σκοπετέα, «"Το πρότυπο Βασίλειο" και. η
Μεγάλη Ιδέα», σελ. 268, εκδόσεις Πολύτυπο, Αθήνα 1988.
β. Ο βενιζελισμός αποδεικνύεται ο πιο συνεπής, διορατικός
και πραγματιστικός φορέας της εθνικής
ολοκλήρωσης. [...] Αυτοκαθορίζεται και νομιμοποιείται
με αναφορά στο Έθνος ως ενιαίο
σύνολο, που αγκαλιάζει Παλαιά Ελλάδα, Νέες Χώρες και αλύτρωτους.
Γιώργου Μαυρογορδάτου,
«Μελέτες και Κείμενα για τήν περίοδο 1909-1940», σελ. 43-44, Εκδόσεις Αντ.
Σάκκουλα, Αθήνα
1982.
γ. «Με την φυσικήν επάνοδον εις τα όρια
εντός των οποίων ο ελληνισμός έδρασεν από της προϊστορικής εποχής, να δημιουργήσωμεν, λέγω, μιαν μεγάλην
Ελλάδα ισχυράν και πλουσίαν,
ικανήν να ανάπτυξη εντός των ορίων την ζωτικήν βιομηχανίαν, ικανήν ως εκ των συμφερόντων τα οποία θα
εξεπροσώπει, να σύναψη συμβάσεις μετ' άλλων κρατών υπό τους αρίστους δυνατούς όρους».
(Αγόρευση του Βενιζέλου
στη Βουλή τον Σεπτέμβριο του
1915).
_ _ _ __ __ __ __ __ __ __ __
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ _
Δεν οιστρηλατούσε πλέον τους αστούς η
μορφή του μαρμαρωμένου βασιλιά, τους
εξεσήκωνεν η σκέψις ότι πρέπει
η Ελλάς να παύση να είναι ψωροκώσταινα...
(Κρίση του θ. Βαΐδη στο έργο του
«Ελ. Βενιζέλος» για τους οικονομικούς
στόχους της εθνικής
εξόρμησης).
θ. Διαμαντόπουλου, «Οι
πολιτικές δυνάμεις της βενιζελικής περιόδου. Ο βενιζελισμός», τόμος 1ος , τεύχος α', σελ.
152, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα 1985.
Δείτε επίσης:
https://filologika.gr/lykio/g-lykiou/prosanatolismou/istoria/elliniki-oikonomia-ta-demografika-dedomena/
https://filologika.gr/lykio/g-lykiou/prosanatolismou/istoria/megali-idea/
