Πέμπτη 27 Μαρτίου 2025
Ενότητα 41: Κοινωνικές διαστάσεις της κρίσης του 1929. Γράφει ο Eric Hobsbawm: "Οι περισσότεροι νέοι σήμερα μεγαλώνουν σ' ένα κλίμα διαρκούς παρόντος, χωρίς καμία οργανική σχέση με το δημόσιο παρελθόν της εποχής που ζουν. [...] το γεγονός αυτό κάνει τους ιστορικούς, δουλειά των οποίων είναι να ενθυμούνται ό,τι οι άλλοι ξεχνούν, πιο χρήσιμους από ποτέ άλλοτε". Eric Hobsbawm, Η εποχή των Άκρων, ο σύντομος Εικοστός Αιώνας, σ.σ. 16-17.
Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025
Κεφάλαιο 9ο: Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ (1919-1939) - Ενότητα 40η: Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 και η Μεγάλη Ύφεση
Δευτέρα 24 Μαρτίου 2025
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. 9η ενότητα: "Ανυπέρβλητα πρότυπα"
Α. Κείμενο: Ανυπέρβλητα πρότυπα
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ὁ πατήρ
Κατερίνα Πόθου:
https://drive.google.com/file/d/18sl7uhzOky0LtHyDwgeFjjIyoOA7_lv4/view
Ασκήσεις Λεξιλογίου:
https://drive.google.com/file/d/1sOOyZmEUYu4U1Y8ntw1QcsC0qQFEGnd3/view

Παραγωγή ρημάτων από ονόματα
Τα ρήματα που παράγονται από ονόματα (ουσιαστικά ή επίθετα) σημαίνουν είμαι, κάνω, έχω ή προξενώ αυτό που δηλώνει το όνομα από το οποίο προέρχονται.
Στην παραγωγή ρημάτων από ονόματα χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες παραγωγικές καταλήξεις, οι οποίες προέρχονται από αρχική παραγωγική κατάληξη -jω (βάλ-jω > βάλλω, τιμά-jω > τιμάω):
Καταλήξεις ρημάτων που παράγονται από ονόματα | |
---|---|
-(ι)άω -έω -όω -εύω -σσω / -ττω -ζω -άζω -ίζω -αίνω -ύνω -αίρω -λω | τιμ-άω, τιμῶ < τιμή, ἐρυθρ-ιάω, ἐρυθριῶ < ἐρυθρός φθον-έω, φθονῶ < φθόνος ἀξι-όω, ἀξιῶ < ἄξιος κινδυν-εύω < κίνδυνος αἱμά-σσω / -ττω (= ματώνω) < αἷμα ἀγορά-ζω < ἀγορά ὀνομ-άζω < ὄνομα ἁγν-ίζω < ἁγνός ὑγι-αίνω < ὑγιής αἰσχ-ύνω < αἶσχος καθ-αίρω < καθαρός ποικίλ-λω < ποικίλος |
Είδη ομαλού αναδιπλασιασμού
Το ρήμα αρχίζει από: | είδος αναδιπλασιασμού | |
---|---|---|
Α. | 1. απλό σύμφωνο (εκτός του ῥ-) 2. δύο σύμφωνα, από τα οποία: το πρώτο είναι άφωνο (κ, γ, χ, π, β, φ, τ, δ, θ) και το δεύτερο υγρό ή ένρινο (μ, ν, λ, ρ) | επανάληψη του αρχικού συμφώνου + ε λύω → λέλυκα γράφω → γέγραφα |
µ. | 1. διπλό σύμφωνο (ζ, ξ, ψ) 2. ῥ- 3. δύο σύμφωνα, χωρίς να είναι το πρώτο άφωνο και το δεύτερο υγρό ή ένρινο 4. τρία σύμφωνα | συλλαβική αύξηση (βλ. Ενότητα 7) ψεύδω → ἔψευκα ῥάπτω → ἔρραφα (Προσοχή στον διπλασιασμό του ρ!) κτείνω → ἔκτονα στρατεύω → ἐστράτευκα |
Γ. | φωνήεν ή δίφθογγο | χρονική αύξηση (βλ. Ενότητα 7) ἐλπίζω → ἤλπικα ἁθροίζω → ἥθροικα |
Παρατηρήσεις
- Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στον αναδιπλασιασμό που παίρνουν τα ρήματα που αρχίζουν από δασέα σύμφωνα (χ, φ, θ), τα οποία τρέπονται στα αντίστοιχα ψιλά (κ, π, τ):
χ→κ χορεύω → κε-χόρευκα φ→π φυλάττω → πε-φύλαχα θ→τ θύω → τέ-θυκα - Στα σύνθετα ή παρασύνθετα ρήματα με α′ συνθετικό πρόθεση ο αναδιπλασιασμός μπαίνει μετά την πρόθεση, π.χ. ἀπο-γράφω → ἀπο-γέ-γραφα.
- Ιδιαίτερο είδος αναδιπλασιασμού είναι ο αττικός.
Ρήματα που αρχίζουν από α, ε, ο, στους συντελικούς χρόνους επαναλαμβάνουν τους δύο πρώτους φθόγγους του θέματος και συγχρόνως τρέπουν σε μακρό το αρχικό φωνήεν, δηλαδή α → η, ε → η, ο → ω,
π.χ. ἀκούω → ἀκήκοα (<ἀκ-ὰκο-α), ἐλαύνω → ἐλήλακα (<ἐλ-έλα-κα), ὀρύττω → ὀρώρυχα (<ὀρ-ὸρυ-χα).
- ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
2. Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου ενεργητικής φωνής βαρύτονων ρημάτων
Σε αυτή την Ενότητα θα διδαχτείτε τον σχηματισμό της οριστικής έγκλισης του παρακειμένου και του υπερσυντελίκου των βαρύτονων φωνηεντόληκτων ρημάτων στην ενεργητική φωνή.
Σχηματισμός οριστικής παρακειμένου ε.φ.

Σχηματισμός οριστικής υπερσυντελίκου ε.φ.

Κλίση
οριστική παρακειμένου | οριστική υπερσυντελίκου |
---|---|
τε-τόξευ-κα τε-τόξευ-κας τε-τόξευ-κε τε-τοξεύ-καμεν τε-τοξεύ-κατε τε-τοξεύ-κασι(ν) | ἐ-τε-τοξεύ-κειν ἐ-τε-τοξεύ-κεις ἐ-τε-τοξεύ-κει ἐ-τε-τοξεύ-κεμεν ἐ-τε-τοξεύ-κετε ἐ-τε-τοξεύ-κεσαν |
- Δες το βίντεο για τον παρακείμενο και απάντησε σε ερωτήσεις κατανόησης © Κωνσταντίνα Σάιτ.
3. Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου ενεργητικής φωνής αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων
α. Ουρανικόληκτα: Σχηματίζουν την οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου με μετατροπή του ουρανικού χαρακτήρα του θέματος σε -χ-, π.χ. κηρύττω → κε-κήρυχ-α → ἐ-κε-κηρύχ-ειν, τάττω → τέ-ταχ-α → ἐ-τε-τάχ-ειν.
β. Χειλικόληκτα: Σχηματίζουν την οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου με μετατροπή του χειλικού χαρακτήρα του θέματος σε -φ-, π.χ. τρίβω → τέ-τριφ-α → ἐ-τε-τρίφ-ειν, κόπτω → κέ-κοφ-α → ἐ-κε-κόφ-ειν.
γ. Οδοντικόληκτα: Σχηματίζουν την οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου με τον χρονικό χαρακτήρα -κ-, αφού προηγουμένως αποβάλουν τον οδοντικό χαρακτήρα, π.χ. πείθω → πέ-πει-κα → ἐ-πε-πεί-κειν, κο-μίζω → κε-κόμι-κα → ἐ-κε-κομί-κειν.
Κυριακή 23 Μαρτίου 2025
Ακούστε podcast της Οδύσσειας και τη Ιλιάδας από τον Ρένο Χαραλαμπίδη και τον Θοδωρή Κατσαφάδο αντίστοιχα. Δείτε επίσης: Το eVivlio είναι η πρώτη εφαρμογή που δίνει σε μαθητές πρόσβαση σε δεκάδες εκπαιδευτικά και λογοτεχνικά βιβλία σε ψηφιακή μορφή.
1. Οδύσσεια: Το κορυφαίο έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για πρώτη φορά σε podcast! Οι 24 Ραψωδίες της Οδύσσειας διασκευάστηκαν έμμετρα στην σημερινή γλώσσα από τον Κωστή Καζαμιάκη και με αφηγητή τον Ρένο Χαραλαμπίδη αποδίδονται σε 24 podcast. Τα κείμενα της κάθε Ραψωδίας είναι μικρότερα των πρωτοτύπων καθότι έχουν αφαιρεθεί οι επαναλήψεις – στις οποίες επιδιδόταν ο Όμηρος. Η ηχητική επεξεργασία έχει γίνει με τη χρήση της τεχνολογίας 8D, η οποία - με την χρήση στερεοφωνικών ακουστικών - «αναπλάθει» την ατμόσφαιρα του έπους.
Για την ολοκλήρωση αυτού του μοναδικού έργου εργάσθηκε επί μήνες μια πενταμελής ομάδα από στελέχη και συνεργάτες του pod.gr.
Κωστής Καζαμιάκης, Αρχιτέκτων, ιστορικός αρχιτεκτονικής και ιστορικός τέχνης / Ρένος Χαραλαμπίδης, Σκηνοθέτης και ηθοποιός /
Αμαλία Κατοίκου, Ηχολήπτρια και sound designer /
Χρήστος Σούμκας, Μουσικός και συνθέτης /
Έλενα Δημητράκη, Παραγωγός και παρουσιάστρια ραδιοφωνικών εκπομπών
Εικαστικό εξωφύλλου: Ευάγγελος Κασσαβέτης
https://pod.gr/omirou-odysseia/
2. Η Ιλιάδα τώρα σε podcast. Οι 24 Ραψωδίες της Ιλιαδα διασκευάστηκαν έμμετρα στην σημερινή γλώσσα από τον Κωστή Καζαμιάκη και με αφηγητή τον Θοδωρή Κατσαφάδο αποδίδονται σε 24 podcast.
Η Ιλιάδα αρχίζει με τον εκρηκτικό θυμό του Αχιλλέα που αποχωρεί από τον πόλεμο. Ο Πάρης σώζεται από τα χέρια του Μενέλαου με επέμβαση της Αφροδίτης. Η μονομαχία Γλαύκου – Διομήδη καταλήγει ειρηνικά και η τιτάνια συμπλοκή Έκτορα και Αίαντα χωρίς νικητή. Οι Αχαιοί δομούν τείχος. Ο Έκτωρ αψηφά κακό οιωνό και ορμά προς τα πλοία των Αχαιών. Ο Πάτροκλος μπαίνει στις μάχες στη θέση του Αχιλλέα αλλά τον σκοτώνει ο Έκτορας. Ο Αχιλλέας επιστρέφει στον πόλεμο και σκοτώνει τον Έκτορα. Νεκρική πυρά Πατρόκλου και οργάνωση αγώνων. Ικεσία Πριάμου στον Αχιλλέα με πλούσια δώρα. Ανακωχή. Καύση και ταφή του σώματος του Έκτορα.
Για την ολοκλήρωση αυτού του μοναδικού έργου εργάσθηκε επί μήνες μια πενταμελής ομάδα από στελέχη και συνεργάτες του pod.gr.
Γιώργος Ξεπαπαδάκος: Δημοσιογράφος - ερευνητής /
Χρήστος Κατσαφάδος: Ηθοποιός /
Αμαλία Κατοίκου: Ηχολήπτρια και sound designer /
Χρήστος Σούμκας: Μουσικός και συνθέτης /
Έλενα Δημητράκη: Παραγωγός και παρουσιάστρια ραδιοφωνικών εκπομπών
3. Σχολικά & λογοτεχνικά audiobooks!
Το eVivlio είναι η πρώτη εφαρμογή που δίνει σε μαθητές πρόσβαση σε δεκάδες εκπαιδευτικά και λογοτεχνικά βιβλία σε ψηφιακή μορφή.
Σάββατο 22 Μαρτίου 2025
2. Η άλωση της Πόλης (1453)
Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025
44η Ενότητα: Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα του μεσοπολέμου
α) Πρόσφυγες:Οι απόκληροι του κόσμου
δ) Eleni Karaindrou - Elegy of the uprooting
ε) Ο κόσμος του ρεμπέτικου (Αρχείο ΕΡΤ)
http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=7664&autostart=0
Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025
6η Ενότητα: ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΩ, ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΙ ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΟΥΜΑΙ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΗΓΕΣ (ΜΜΕ, ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΤΛ.).Θα μάθουμε για τις αντωνυμίες, κυρίως για τις προσωπικές. Θα γνωρίσουμε τις ετυμολογικές οικογένειες λέξεων.
Κυριακή 16 Μαρτίου 2025
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ: "Τα ζα"
Το σχολικό βιβλίο:
https://blogs.sch.gr/norapou/2020/03/15/quot-ta-za-quot-strati-myrivili/
https://texnologie.blogspot.com/2017/05/blog-post.html
Τα ζώα των πολέμων: Αλογα, γαϊδούρια, μουλάρια, σκύλοι, περιστέρια: οι λησμονημένοι ήρωες των δύο παγκοσμίων πολέμων.
https://www.kathimerini.gr/istoria/563294416/ta-zoa-ton-polemon/
Τα ζώα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
https://tvxs.gr/istoria/taksidia-sto-xrono/ta-zoa-ston-apagkosmio-polemo/
https://movkimolia.gr/2020/09/119.html
https://history-logotexnia.blogspot.com/2012/01/31-1914-1918.html
Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025
Ενότητα 39. Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά τον μικρασιατικό πόλεμο
Τετάρτη 12 Μαρτίου 2025
1. Εξάπλωση των Τούρκων και τελευταίες προσπάθειες για ανάσχεσή τους
Παρασκευή 7 Μαρτίου 2025
38η Ενότητα: O ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1919-1922)
- Δείτε παρακάτω περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για την Μικρασιατική καταστροφή μέσα από μια διαδραστική εικόνα “Η ιστορία του μικρασιατικού εγχειρήματος”
β. Μικρασιατική καταστροφή από τη "Μηχανή του χρόνου"
δ. "Η ΣΜΥΡΝΗ ΜΑΝΑ ΚΑΙΓΕΤΑΙ"
ε. Αυθεντικό video από την καταστροφή της Σμύρνης
στ. Τρία τεύχη του περιοδικού "Επτά Ημέρες" Καθημερινή για τη Μικρασιατική εκστρατεία:
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000020098&tsz=0&autostart=0
Σμύρνη: 75 χρόνια μετά την καταστροφή
http://wwk.kathimerini.gr/kath/7days/1997/09/14091997.pdf
ζ. Διαδικτυογραφία - αρχείο ΕΡΤ
http://www.fhw.gr/chronos/13/gr/index.html
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=7877&autostart=0
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000020098&tsz=0&autostart=0
Πέμπτη 6 Μαρτίου 2025
2. H περίοδος της Λατινοκρατίας και τα ελληνικά κράτη
- Αν ήσουν ένας αγρότης ή ένας μικρέμπορος στην Κωνσταντινούπολη λίγα χρόνια μετά την άλωση του 1204, πώς θα περιέγραφες την καθημερινότητά σου σε ένα γράμμα προς έναν συγγενή σου που κατάφερε να διαφύγει σε μια ελεύθερη βυζαντινή περιοχή;
- Σκέψου: Πώς έχουν αλλάξει οι φόροι; Τι συμβαίνει στις εκκλησίες και στα μοναστήρια; Πώς συμπεριφέρονται οι νέοι άρχοντες; Ποιες παραδόσεις σου έχουν αλλοιωθεί ή απαγορευτεί; Τι σε φοβίζει περισσότερο; (Με την αρωγή του chatgpt).
Νταλάρας Γιώργος
Μουσική/Στίχοι: Μαρκόπουλος Γιάννης/Θεοδωρίδης Πάνος
Πριν το τραγούδι το 1ο μέρος μιας μικρής Εισαγωγής απ' το συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο:
1η Ενότητα. Ο Κύκλος της Μακεδονίας
Τραγούδια 6. Οι στίχοι περιγράφουν παλιά Ιστορικά που δείχνουν τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων σ' αυτό το χώρο από παλιά μέχρι σήμερα. 1ο τραγούδι, Ο Γιάγκος Νούλας. 1204
Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Ευρωπαίους
Οι Φράγκοι της 4ης Σταυροφορίας αντί να ελευθερώσουν όπως έλεγαν τους Αγίους Τόπους, άρπαξαν το Βυζάντιο. Όχι όμως όλο γιατί μερικές πόλεις παραμένουν ελεύθερες και αντιστέκονται. Οι ξένοι επιβάλλουν μεγαλύτερους φόρους στο Λαό, του αλλάζουν τα έθιμά του, του αλλάζουν τις συνήθειές του. Έτσι σε πολλά βουνά αντάρτες. Ο Γιάγκος Νούλας ένας απ' αυτούς. Ο Γιάγκος Νούλας είναι ο κάθε λαϊκός ήρωας του Βαλκανικού χώρου
Εδώ διακόπτεται η Εισαγωγή και ξεκινά το τραγούδι
Το Γιάγκο Νούλα πιάσανε τρεις Φράγκοι σε καρτέρι
τρεις μέρες τον βασάνιζαν τέσσερις τον χαλούσαν
και το Κυριακοδεύτερο με Τρίτη τον ρωτούσαν
Προσκύνα Φράγκου την αντρειά
να πάρεις Γης και πλούτη
Στο σημείο αυτό διακόπτεται το τραγούδι και ακολουθεί το 2ος μέρος της Εισαγωγής απ' το Μαρκόπουλο:
Προσκύνα, προσκύνα, του έλεγαν, να πάρεις αξιώματα
προσκύνα. Αυτός όμως δεν προσκυνά γιατί είναι αντάρτης
Και στο σημείο αυτό ξαναρχίζει το τραγούδι από εκεί που σταμάτησε
Ξένους εγώ δεν προσκυνώ και Φράγκους δε σεβούμαι
είμαι αντάρτης του Βαγή κι εγγόνι του Σκεντέρη
είμαι φονιάς του Τύραννου σπαθί του Σκλαβωμένου
τ' αδικημένου η φωνή του προδομένου δίκιο
είμαι τραγούδι κλέφτικο σ' Αρματωλού Χειμώνα
Ήλιος στο Καταχείμωνο του εικοστού αιώνα
Δευτέρα 3 Μαρτίου 2025
Μαρία Πολυδούρη (1902-1930):" Μόνο γιατί μ' ἀγάπησες"
- Η εξιδανίκευση του ερωτικού συναισθήματος,
- ο ελεγειακός τόνος,
- και ο λυρισμός της γυναικείας ευαισθησίας.