Σελίδες

Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2021

Yuval Noah Harari – Άκου τον αλγόριθμο


Η φιλελεύθερη πεποίθηση στα συναισθήματα και τις ελεύθερες επιλογές των ατόμων δεν είναι ούτε φυσική ούτε και ιδιαίτερα παλιά. Για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν ότι η αυθεντία προέρχεται από θεϊκούς νόμους και όχι από την ανθρώπινη καρδιά και ότι, συνεπώς, πρέπει να θεωρούμε ιερό το λόγο του Θεού και όχι την ανθρώπινη ελευθερία. Μόνο κατά τους τελευταίους αιώνες η πηγή της αυθεντίας μεταφέρθηκε από τις ουράνιες θεότητες στους ανθρώπους με σάρκα και οστά.

Σύντομα η αυθεντία μπορεί να μεταφερθεί ξανά – από τους ανθρώπους στους αλγόριθμους. Όπως ακριβώς η θεϊκή αυθεντία επικυρωνόταν από τις θρησκευτικές μυθολογίες και η ανθρώπινη αυθεντία βασιζόταν στη φιλελεύθερη αφήγηση, έτσι η επερχόμενη τεχνολογική επανάσταση μπορεί να εγκαθιδρύσει την αυθεντία των αλγόριθμων Μεγάλων Δεδομένων, ανατρέποντας παράλληλα την ίδια την ιδέα της ατομικής ελευθερίας.

Oι γνώσεις που έχει αποκτήσει η επιστήμη για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος και το σώμα μας δείχνουν ότι τα συναισθήματά μας δεν αποτελούν κάποιο αποκλειστικά ανθρώπινο πνευματικό χαρακτηριστικό και δεν αντανακλούν κάποια «ελεύθερη βούληση». Αντιθέτως, τα συναισθήματα είναι βιοχημικοί μηχανισμοί τους οποίους διαθέτουν όλα τα θηλαστικά και τα πουλιά ώστε να μπορούν να υπολογίζουν γρήγορα πιθανότητες επιβίωσης και αναπαραγωγής. Τα συναισθήματα δεν βασίζονται στη διαίσθηση, την έμπνευση ή την ελευθερία — βασίζονται στον υπολογισμό.
Όταν ένας πίθηκος, ένα ποντίκι ή ένας άνθρωπος βλέπουν ένα φίδι, μέσα τους γεννιέται φόβος επειδή εκατομμύρια νευρώνες στον εγκέφαλό τους υπολογίζουν ταχύτατα τα σχετικά δεδομένα και καταλήγουν ότι η πιθανότητα του θανάτου είναι υψηλή. Τα συναισθήματα σεξουαλικής έλξης γεννιούνται όταν άλλοι βιοχημικοί αλγόριθμοι υπολογίζουν ότι ένα άτομο που βρίσκεται κοντά προσφέρει υψηλή πιθανότητα επιτυχημένου ζευγαρώματος, κοινωνικού δεσμού ή κάποιου άλλου επιθυμητού στόχου.Τα ηθικά αισθήματα όπως η οργή, η ενοχή ή η συγχώρεση προκύπτουν από νευρωνικούς μηχανισμούς που έχουν εξελιχθεί ώστε να επιτρέπουν τη συνεργασία σε ομάδες.

Όλοι αυτοί οι βιοχημικοί αλγόριθμοι ακονίστηκαν μέσα σε εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης. Αν τα συναισθήματα κάποιου αρχαίου προγόνου έκαναν λάθος, τα γονίδια που είχαν διαμορφώσει αυτά τα συναισθήματα δεν περνούσαν στην επόμενη γενιά. Τα συναισθήματα, επομένως, δεν είναι το αντίθετο της ορθολογικότητας — είναι η ενσάρκωση της εξελικτικής ορθολογικότητας.

Διάβασε τη συνέχεια...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο/η είπε...