:Οι πάντες μπορούν να γράψουν μια ιστορία. Όπως έλεγε πρόσφατα φίλος συγγραφέας, «η γιαγιά μου αφηγείται πενήντα ιστορίες – συναρπαστικές, καθηλωτικές ιστορίες – στην καθισιά της. Αυτό όμως δεν την κάνει λογοτέχνη».
Τι και πόσο ουσιώδες είναι λοιπόν το στοιχείο που διακρίνει τον αφηγητή ή συγγραφέα ιστοριών από τον συγγραφέα λογοτεχνίας; Η διαφορά είναι νομίζω εφάμιλλη εκείνης που χωρίζει τον άνθρωπο που περπατάει από τον μαραθωνοδρόμο. Η άσκηση, η εμμονή και ο τρόπος. Παρά τη διεθνοποιημένη πλέον τάση που θέλει τα πεζογραφήματα να περιορίζονται σε αφηγήσεις εντυπωσιακών ιστοριών, πιασάρικων ιστορικών θεμάτων ή προσώπων, σε ξέφρενες αναπτύξεις και διακλαδώσεις μιας ευφάνταστης πλοκής, ένα λογοτέχνημα είναι πάντα κάτι παραπάνω από το θέμα του. Όπως και η λογοτεχνική αφήγηση και περιγραφή, κάτι που υπερβαίνει το αφηγούμενο και το περιγραφόμενο.
Όταν ο συγγραφέας περιγράφει ένα αντικείμενο, παλεύει να πει κάτι πάνω και πέρα από αυτό. Παλεύει να καθρεφτίσει επάνω του κάτι από την ιδιοσυγκρασία και την παρουσία του ήρωα, να αποτυπώσει μια κατάσταση, να αποδώσει μια ατμόσφαιρα, να προσδώσει ζωή. Η λογοτεχνία είναι πρωτίστως λέξεις, όπως η ζωγραφική πρωτίστως χρώμα. Δεν αντλείται ούτε εξαντλείται σε ιδέες και νοήματα.
«Πώς μπορείς αυτό που φτιάχνεις να γίνει έτσι ώστε να μεταφέρει το μυστήριο της παρουσίας, μέσα απ’ το μυστήριο της κατασκευής;», αναρωτιέται ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του περασμένου αιώνα, ο Φράνσις Μπέηκον, απηχώντας απολύτως και τον λογοτέχνη.
Η λογοτεχνία παλεύει να ψελλίσει σε κάθε εποχή κάτι από το μυστήριο της παρουσίας. Παλεύει να αποδώσει το μόνιμο υπαρκτικό παρόν μέσα από τα επικαιρικά συμβεβηκότα του. Παλεύει να πιάσει κάτι από τον μυστηριώδη και μυστηριακό πυρήνα της ζωής μέσα από μια τεχνητή, όπως επισημαίνει ο Μπέηκον, κατασκευή.
Διαβάστε τη συνέχεια...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ο/η είπε...