ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. 2η ενότητα: "Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα".

Στην εξωτερική όψη της κύλικας του Δούριδος (περ. 480 π.Χ.) απεικονίζονται σκηνές από την καθημερινή ζωή του σχολείου της εποχής. Στο κέντρο ο δάσκαλος κρατά ανοιχτό παπύρινο κύλινδρο, όπου διακρίνεται η αρχή ποιήματος, ενώ ο μαθητής στέκεται όρθιος. Αριστερά ένας άλλος δάσκαλος κάθεται σε δίφρο και παραδίδει μάθημα λύρας στον επίσης καθισμένο μαθητή. Στην άκρη δεξιά παρακολουθεί τη σκηνή ο παιδαγωγός (Αρχαιολογικό Μουσείο Βερολίνου).

A. Κείμενο

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafraseis%20a%20gym/a02xm.htm

http://www.gkonstantinou.com/school_work/enotita2/enotita2.html 

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL102/457/3003,12052/extras/activities/index_02/index_02_kylika_analytika.html

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΑ: 
ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. 

5. Η ΔIΑΔIΚΑΣIΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΩΣΗΣ - Ο ΑΘΗΝΑIΟΣ ΚΑI Η ΕΡΓΑΣIΑ - Η ΑΘΗΝΑ ΓIΟΡΤΑΖΕI from Kvarnalis75

Β. Πώς έγραφαν οι αρχαίοι Έλληνες;

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL102/457/3003,12052/

Γ. Φθόγγοι και γράμματα

Δείτε το μάθημα εδώ:

http://www.gkonstantinou.com/school_work/difthogoi/difthogoi.html

 Οι φθόγγοι της α.ε. παριστάνονται με 24 γράμματα, που είναι τα ίδια με αυτά της ν.ε. [1] Οι φθόγγοι της α.ε. διαιρούνται σε φωνήεντα και σε σύμφωνα.

Φωνήεντα

• Τα φωνήεντα διαιρούνται σε βραχύχρονα, μακρόχρονα και δίχρονα, με βάση τη διάρκεια της προφοράς τους.
• Τα βραχύχρονα ή βραχέα (σύμβολο βραχύτητας: ˘ ) προφέρονταν όπως και σήμερα, σε σύντομο (βραχύ) χρόνο: ἔλεος = [eleos].
• Τα μακρόχρονα ή μακρά (σύμβολο μακρότητας: ˉ ) προφέρονταν περίπου σε διπλάσιο (μακρότερο) χρόνο.
• Το «η» ακουγόταν ως δύο «ε» (εε) και το «ω» ως δύο «ο» (οο): ἠώς (η χαραυγή) = [eeoos].
• Τα δίχρονα ήταν σε κάποιες λέξεις βραχέα και σε κάποιες μακρά.

Σύμφωνα

• Τα σύμφωνα προφέρονταν σε γενικές γραμμές όπως και σήμερα. Ιδιαίτερη προφορά είχαν, π.χ., το «β», που προφερόταν «μπ», το«δ», που προφερόταν «ντ» (βάδην = [bádeen]), και το «γ», που προφερόταν «γκ».

Δίφθογγοι

• Οι δίφθογγοι αποτελούνταν από δύο φωνήεντα που προφέρονταν γρήγορα μαζί σε μία συλλαβή. Στη ν.ε. όσες έχουν επιβιώσει χαρακτηρίζονται «δίψηφα» και προφέρονται σαν ένα φωνήεν.
• Διακρίνονται σε οκτώ κύριες και τρεις καταχρηστικές.
• Οι κύριες σχηματίζονται από συνδυασμούς άλλων φωνηέντων με τα φωνήεντα ι και υ:
  •      
• Οι καταχρηστικές σχηματίζονται από τον συνδυασμό των α, η, ω με ένα ι που «υπο-γράφεται» (γράφεται από κάτω) και ονομάζεται υπογεγραμμένη:
  •      ᾳ, ῃ, ῳ
• Είναι μακρόχρονες εκτός κάποιων εξαιρέσεων.

Άσκηση

Να σημειώσετε επάνω από τις συλλαβές των παρακάτω λέξεων το σημείο ˉ για τις μακρόχρονες και το σημείο ˘ για τις βραχύχρονες: ζω-ή, ἥ-βη (= η νεότητα), ἡ-δέ-ως (= με ευχαρίστηση), κοι-νός, κρό-τος, νω-θρός, νό-μος, οἰ-ω-νός (= μαντικό πτηνό ή σημείο), μή-τηρ, παῖ-δες, γο-νεῖς, πρῶ-τον.

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/makra-braxea.htm

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/askisis%20arxaia/makra-vraxea3.htm

Βακτηρία γάρ ἐστι παιδεία βίου
Μένανδρος, Γνῶμαι Μονόστιχοι

Η παιδεία είναι στήριγμα στη ζωή.