Σελίδες

Πέμπτη 10 Απριλίου 2025

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ γυμνασίου: 7η ενότητα ΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ

Θα μιλήσουμε και θα γράψουμε για προβλήματα της καθημερινής ζωής τα οποία μας απασχολούν όλους.
Θα γνωρίσουμε σε κατάλληλα κείμενα τα είδη των επιρρηματικών προσδιορισμών. Θα κατανοήσουμε τους τρόπους παραγωγής επιρρημάτων.
Θα μάθουμε να συνδέουμε τις προτάσεις και τις παραγράφους των κειμένων που γράφουμε με τις κατάλληλες συνδετικές λέξεις και φράσεις
Θα ασκηθούμε στη σύνταξη ποικίλων κειμένων επιλέγοντας κάθε φορά το κατάλληλο επίπεδο ύφους.


A ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ


  • Το κείμενο αυτό είναι χρονογράφημα. Εντοπίστε τα χαρακτηριστικά του χρονογραφήματος, αφού πρώτα διαβάσετε γι' αυτό το είδος κειμένου στο σχολικό λεξικό λογοτεχνικών όρων.


https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/4716/Lexiko-Logotechnikon-Oron_Gymnasiou-Lykeiou_html-apli/index20.htm 

Κείμενο 2:[Πρωταθλητές στα τροχαία ατυχήματα!]



Τα κυριότερα αίτια των τροχαίων ατυχημάτων – δυστυχημάτων:

Η οδήγηση υπό την επήρεια οινοπνεύματος
Η μη χρήση προστατευτικού κράνους
Η απόσπαση προσοχής του οδηγού
Η υπερβολική ταχύτητα
Η παραβίαση της προτεραιότητας
Η παραβίαση σήμανσης
Η κίνηση στο αντίθετο ρεύμα
Η απότομη και απερίσκεπτη διάσχιση οδοστρώματος
Η μη οδήγηση στο άκρο δεξιό της οδού
Η ολισθηρότητα του οδοστρώματος

«Οδηγώ με ασφάλεια» σημαίνει:
Μαθαίνω και εφαρμόζω τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας
Έχω διαρκώς τεταμένη την προσοχή μου στην οδήγηση και τον έλεγχο του οχήματος
Όταν οδηγώ δεν έχω καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά
Δεν παραβιάζω τα όρια ταχύτητας
Φορώ πάντα ζώνη ασφαλείας
Τοποθετώ τα παιδιά σε παιδικό κάθισμα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και τους φορώ ζώνη ασφαλείας
Σε περίπτωση που οδηγώ ή είμαι συνεπιβάτης σε μοτοσικλέτα φορώ πάντα κράνος
Δεν κάνω αντικανονικά προσπεράσματα
Δεν παραβιάζω τον κόκκινο σηματοδότη
Σταματώ στο STOP και δίνω προτεραιότητα
Δεν μιλώ στο κινητό όταν οδηγώ
Δίνω προτεραιότητα στους πεζούς
Σέβομαι τα σήματα και τις υποδείξεις των τροχονόμων.
Οι παραπάνω συμβουλές θα επαναλαμβάνονται διαρκώς με σκοπό να συμβάλλουν στην εμπέδωση της κυκλοφοριακής και οδικής κουλτούρας.
Κείμενο 3: Η ντροπή των πλαστικών

 



























Κείμενο 4 [Ας αποβάλουμε το άγχος από τη ζωή μας]
 

Νιώθουμε ενοχές, όταν χαλαρώνουμε; Νευρικοί, όταν δε βρισκόμαστε, διαρκώς, "εν δράσει"; Μένουμε άγρυπνοι, ανησυχώντας, για την αυριανή ημέρα; Αισθανόμαστε σφιγμένοι, ειδικά, στο σβέρκο μας; Είμαστε ανυπόμονοι, ευέξαπτοι και διακόπτουμε τους άλλους, όταν μιλούν;

Δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε και μας απασχολούν πολλά πράγματα;
Καπνίζουμε ή τρώμε περισσότερο, τελευταία;
Τρώμε βιαστικά;
Η ζωή μας φαίνεται γεμάτη κρίσεις και τσακωνόμαστε, συχνά;
Δυσκολευόμαστε να πάρουμε αποφάσεις;
Ενοχλούμαστε και απογοητευόμαστε, όταν οι άλλοι δεν κάνουν αυτό που θέλουμε;
Νιώθουμε συχνά σφίξιμο στο στομάχι, το στόμα μας στεγνό, τις παλάμες μας ιδρωμένες; Την καρδιά μας να χτυπάει δυνατά;
Αν απαντήσαμε ΝΑΙ, σε μερικές, από τις παραπάνω ερωτήσεις, το άγχος μας βρίσκεται, μάλλον, σε αυξημένα επίπεδα. Κατά πάσα πιθανότητα, εργαζόμαστε πολύ, μας αρέσουν οι προκλήσεις και είμαστε φιλόδοξοι.
Τι είναι τελικά το άγχος;
Είναι υπερέκκριση ορμονών, που πλημμυρίζουν το αίμα μας, κάνουν την καρδιά μας να χτυπάει, πιο έντονα και την αναπνοή μας να γίνεται βαριά. Ταυτόχρονα, σφίγγονται οι μύες μας. Όλος ο οργανισμός μας είναι έτοιμος, για δράση. Το άγχος, σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι απαραίτητο, γιατί μας κρατάει σε εγρήγορση. Όταν, όμως, είναι αυξημένο και το νιώθουμε, έντονα, σε μικρές καθημερινές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα στο πρωινό μποτιλιάρισμα, τότε, αυτή η υπερέκκριση των ορμονών του άγχους μπορεί να ανεβάσει την πίεση του αίματος και να προκαλέσει βλάβες, σε όλο μας το σώμα και, βέβαια, στην καρδιά μας.
Το άγχος, μαζί με την υψηλή πίεση του αίματος, το υπερβολικό βάρος, την κακή διατροφή, την έλλειψη άσκησης και το κάπνισμα είναι ένας από τους παράγοντες, που μπορούν να προκαλέσουν καρδιαγγειακές παθήσεις.
Αντιμετωπίζουμε το άγχος συνολικά
Ας ανακαλύψουμε ποιες καταστάσεις, στη ζωή μας, προκαλούν το μεγαλύτερο άγχος και ας προσπαθήσουμε να τις αντιμετωπίσουμε, θετικά. Όταν υπολογίζουμε το χρόνο, που χρειαζόμαστε, για να κάνουμε κάτι, ας φανούμε γενναιόδωροι! Ας δώσουμε λίγο περισσότερο χρόνο, στον εαυτό μας, ώστε να μη χρειάζεται να πιεστούμε. Ας μάθουμε να λέμε ΟΧΙ, σε ό,τι δε θέλουμε ή δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε. Ας κάνουμε πολλά διαλείμματα, μέσα στην ημέρα, για να μπορέσουμε να σκεφτούμε τι κάνουμε και για να ηρεμήσουμε.
Ας βρούμε μια μορφή άσκησης, που μας ταιριάζει και ας της αφιερώσουμε λίγο χρόνο, καθημερινά, χωρίς, όμως, να κουραζόμαστε. Ας προσπαθήσουμε το βράδυ να ξεχάσουμε ό,τι μας απασχολεί και να κοιμηθούμε. Ούτως ή άλλως, δε μπορούμε να κάνουμε τίποτα εποικοδομητικό, μέχρι το επόμενο πρωί! Κι αν ένα βράδυ μείνουμε άυπνοι, ας μη μας απασχολεί. Όσο περισσότερο το σκεφτόμαστε, τόσο ενθαρρύνουμε την αϋπνία, να μας γίνει συνήθεια!
Άγχος και διατροφή
Η ώρα του γεύματος πρέπει να είναι ώρα χαλάρωσης και απόλαυσης. Τρώμε πάντα καθιστοί, χωρίς να διαβάζουμε, να γράφουμε ή να απασχολούμαστε, με άλλες δουλειές. Τρώμε, αργά, μασώντας καλά κάθε μπουκιά και φροντίζουμε τα γεύματά μας να είναι ισορροπημένα, με ποικιλία τροφών. Αποφεύγουμε τη ζάχαρη και τις τροφές που την περιέχουν, το αλάτι, τα έτοιμα γεύματα, το κόκκινο κρέας και τους πολλούς καφέδες. Προτιμούμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, κοτόπουλο, ψάρι, δημητριακά, ψωμί ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, ελαιόλαδο και μαργαρίνη, με χαμηλά κεκορεσμένα.
Ας περιορίσουμε την κατανάλωση αλκοόλ και ας πίνουμε 2 λίτρα νερό, κάθε μέρα.
Πηγή: FDA

Καταναλωτικά Βήματα - Τεύχος Απριλίου - Μαΐου 2004

Β ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΩΝ

https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2298/Neoelliniki-Glossa_B-Gymnasiou_html-empl/en7_3.html

Επιρρήματα και προθέσεις:
Η καθημερινή μας γεωμετρία

Εντόπισε τα επιρρήματα

Μπορείς να βρεις τα επιρρήματα του κειμένου;

Τι δηλώνουν τα επιρρήματα

Στις παρακάτω προτάσεις να βρεις τις επιρρηματικές φράσεις

Θεωρία Ελληνικός πολιτισμός: Η ρηματική, η ονοματική, η επιρρηματική και η προθετική φράση

Όλες οι φράσεις μαζί

Ας δούμε όλα τα είδη φράσεων σε μια πρόταση:

 

Ονοματική φράσηΕπιρρηματική φράσηΠροθετική φράσηΡηματική φράση
Ο Γιώργοςεχθέςμε πολλή όρεξηέφαγεμια τυρόπιτα. (αντικείμενο)
    Ονοματική φράση
Να βρεις στις παρακάτω προτάσεις τις ονοματικές, τις ρηματικές, τις προθετικές και τις επιρρηματικές φράσεις.

Να βρεις στις παρακάτω προτάσεις τις επιρρηματικές φράσεις (γ' μέρος)

άσκηση για τα επιρρήματα σε -α και σε -ως © Χάρης Κωνσταντινίδης

Άσκήσεις για τη διαφορετική σημασία κάποιων επιρρημάτων σε -α και -ως


Μαθαίνω ότι:

  • Τα επιρρήματα λειτουργούν μέσα στην πρόταση ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί και δείχνουν τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό, βεβαίωση, δισταγμό ή πιθανότητα, άρνηση.
  • Ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί χρησιμοποιούνται και:
    1. προθετικά σύνολα, π.χ. στη χώρα μας
    2. απλή αιτιατική ή γενική (σπανιότερα) ουσιαστικού, π.χ. κάθε μέρα (μερικές φορές διπλασιασμένη, π.χ. πρωί πρωί)
    3. δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις, π.χ. πριν ασχοληθούμε με τα αίτια
    4. επιρρηματικές μετοχές, π.χ. μολύνοντας
    5. συνδυασμός επιρρήματος με προθετικό σύνολο ή δύο επιρρημάτων μαζί, π.χ. μέσα στην ημέρα
  • Εκτός από τις παραπάνω επιρρηματικές σημασίες ένας επιρρηματικός προσδιορισμός μπορεί να δείχνει και πολλές άλλες όπως: αιτία, σκοπό, αποτέλεσμα, αναφορά, προϋπόθεση, εναντίωση ή παραχώρηση, αλλά και παρομοίωση, συνοδεία, ποσό κατά προσέγγιση, αφαίρεση κτλ.
Διαβάστε επίσης:





  
Γ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

Διαβάστε επίσης:
https://drive.google.com/file/d/10fVMCBrsnDSj8x-djkvOdBWydmLvp7ZT/view

Μαθαίνω για τα παράγωγα επιρρήματα:

  • Επιρρήματα παράγονται από επίθετα, μετοχές, αντωνυμίες και από άλλα επιρρήματα.
  • Σχηματίζονται με τις παραγωγικές καταλήξεις:
    εικόνα

Προσοχή: Υπάρχουν επιρρήματα που παράγονται και με την προσθήκη της κατάληξης  αλλά και της κατάληξης -ως.
Ο διαφορετικός αυτός σχηματισμός συνήθως συνδέεται και με διαφορετική σημασία.
Παράδειγμα:

απλός  απλάΝα απαντήσετε όσο πιο απλά μπορείτε. (=με απλότητα)
→ απλώς: Ήθελα απλώς να ρωτήσω τι κάνετε. (=μόνο)

Ορισμένα τέτοια ζεύγη επιρρημάτων παράγονται από διαφορετικά 

Μαθαίνω για τα προθετικά σύνολα:

  • Τα προθετικά σύνολα φανερώνουν κυρίως επιρρηματικές σχέσεις. Με την έννοια αυτή μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο λόγο όπως και τα επιρρήματα για να δηλώσουν:

    τόπο → προς την πόρτα, ως εκεί, από την Αθήνα
    τρόπο → με ζωηρότητα, με συντομία
    χρόνο  κατά τα Χριστούγεννα, για λίγο, ως αύριο
    κτλ.

επίθετα:
ακριβά (από το ακριβός): Το πλήρωσες πολύ ακριβά.
ακριβώς (από το ακριβής): Ακριβώς αυτό εννοώ κι εγώ.



 Δ ΟΙ ΣΥΝΔΕΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ

https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2298/Neoelliniki-Glossa_B-Gymnasiou_html-empl/en7_5.html

Μαθαίνω ότι:

  • Οι παράγραφοι και οι προτάσεις ενός κειμένου συνδέονται:
    α. με τη χρήση συνδετικών λέξεων που δηλώνουν αντίθεση (π.χ. όμως), αιτιολόγηση (π.χ. γιατί) κτλ.
    β. με τη χρήση συνδετικών φράσεων όπως: ο κυριότερος παράγοντας, μία από τις σημαντικότερες αιτίες κτλ.
    γ. με έμμεση αναφορά στην προηγούμενη παράγραφο ή περίοδο η οποία γίνεται με:
     επανάληψη της τελευταίας ιδέας της παραγράφου ή της περιόδου
     επανάληψη του κεντρικού νοήματος της προηγούμενης παραγράφου ή της προηγούμενης περιόδου
     επανάληψη μιας λέξης ή φράσης της προηγούμενης παραγράφου ή περιόδου.
    δ. με ερώτηση.
Η Παράγραφος:
Τρόποι μετάβασης από παράγραφο σε παράγραφο:


Ε ΛΕΞΙΛΟΓΙ


ΣΤ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ

https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2298/Neoelliniki-Glossa_B-Gymnasiou_html-empl/en7_7.html



Διαθεματική εργασία
«Εμείς οι μαθητές είμαστε ενεργοί πολίτες»
  • Επιλέξτε ένα από τα παρακάτω προβλήματα της καθημερινής ζωής που σας αφορά: αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου, άγχος εξετάσεων, ρύπανση του περιβάλλοντος.
  • Χωρισμένοι σε ομάδες συλλέξτε υλικό:
    1. Πώς δημιουργήθηκε το πρόβλημα – ποιες είναι οι συνέπειές του:
    (Συλλογή υλικού από ειδήσεις του Τύπου και των άλλων Μ.Μ.Ε., από ανακοινώσεις επίσημων φορέων κτλ. και κατάταξή τους σε κατηγορίες).
    2. Πώς αντιδρούν οι μαθητές – τι προτείνουν:
    (Συλλογή φωτογραφικού υλικού, σύνταξη κειμένων διαμαρτυρίας κτλ.)
  • Παρουσιάστε αυτό το υλικό σε ειδική εκδήλωση του σχολείου σας, όπου θα καλέσετε εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλων φορέων καθώς και ειδικούς επιστήμονες να πάρουν θέση στο πρόβλημα που καταγράψατε καθώς και στις προτάσεις που θα παρουσιάσετε για την επίλυσή του. Φιλοτεχνήστε μία αφίσα για την εκδήλωση αυτή με τη συνεργασία του καθηγητή των Καλλιτεχνικών προβάλλοντας ένα μήνυμα, όπως στις αφίσες που ακολουθούν, ή αλλάζοντας το μήνυμα αυτών των αφισών.
AΣ ΘYMHΘOYME TI MAΘAME Σ' AYTHΝ THN ENOTHTA

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο/η είπε...