Σελίδες

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Ενότητα 15η: Η Αθήνα προπύργιο της Ευρώπης (Λυσίας)

Α. Κείμενο: Η Αθήνα προπύργιο της Ευρώπης
Μετάφραση:
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafraseis%20b%20gym/b15xm.htm
Ερωτήσεις
  1. Ποιες προϋποθέσεις συντέλεσαν ώστε οι πρόγονοι και οι πατέρες των νεκρών να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές πράξεις θαυμαστές και αείμνηστες;
  2. Με ποιο σχέδιο επιτέθηκαν οι Πέρσες στην Ελλάδα;
  3. Γιατί η Αθήνα θεωρήθηκε από τους Πέρσες πόλη-κλειδί για τα σχέδιά τους στην Ευρώπη, σύμφωνα με το κείμενο;
  4. Λαμβάνοντας υπόψη όσα εκθέτει ο Πολύβιος στο κείμενο της Ενότητας 3 για το καθήκον του ιστορικού, να εξετάσετε κατά πόσο ο συντάκτης του κειμένου σας υπέπεσε στο σφάλμα που επισημαίνει ο Πολύβιος. Να λάβετε υπόψη στις παρατηρήσεις σας τον σκοπό που υπηρετούσε το κείμενο που μελετήσατε.
  5. Να αναζητήσετε ιστορικά γεγονότα από την αρχαία, τη βυζαντινή και τη σύγχρονη ελληνική ιστορία για τα οποία θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι η αντίσταση που πρόβαλαν οι Έλληνες σε εισβολείς λειτούργησε ευεργετικά για την άμυνα της Ευρώπης.


Β1. Λεξιλογικός Πίνακας
 φρονέω, φρονῶ [=σκέφτομαι, είμαι συνετός, σκοπεύω να…]
< ουσ. φρήν, φρενός

[στο κείμενο συναντήσατε τον τύπο: φρονοῦντες]
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B112/300/2087,7405/

Γ1. Γραμματική
1.Ευκτική μέσης φωνής βαρύτονων ρημάτων

Παρατηρήσεις
  1. Η ευκτική, όπως και η υποτακτική, αορίστου δεν παίρνει αύξηση (είτε χρονική είτε συλλαβική).
  2. Για τον σχηματισμό και την κλίση της ευκτικής μέλλοντα και αορίστου μέσης φωνής των αφωνόληκτων ρημάτων χρησιμοποιούμε τις ίδιες καταλήξεις με τα φωνηεντόληκτα ρήματα, αλλά το θέμα των ρημάτων αυτών μεταβάλλεται, όπως και στην οριστική των ίδιων χρόνων.
    π.χ. φυλάττομαι → φυλαξοίμην - φυλαξαίμην, τρίβομαι → τριψοίμην - τριψαίμην, ψεύδομαι → ψευσοίμην- ψευσαίμην.
2. Ευκτική μέλλοντα ρ.εἰμί

Γ2.Σύνταξη
Ομοιόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί

Οι ομοιόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί προσδιορίζουν ονοματικούς όρους σε μια επαυξημένη πρόταση συμφωνώντας με αυτούς στο γένος, στον αριθμό και στην πτώση.
επιθετικός
  • Προσδίδει μια μόνιμη ιδιότητα στον όρο τον οποίο προσδιορίζει.
  • Συνήθως είναι έναρθρος. Καταχρηστικά λογίζεται ως επιθετικός προσδιορισμός οτιδήποτε βρίσκεται ανάμεσα σε ένα άρθρο και το ουσιαστικό που αυτό συνοδεύει, π.χ. οἱ κάτω θεοί.
  • Ως επιθετικοί προσδιορισμοί χρησιμοποιούνται: επίθετα, επιθετικές μετοχές, αντωνυμίες και αριθμητικά.
    π.χ. Εἶχον δὲ πάντες κράνη χαλκᾶ καὶ χιτῶνας φοινικοῦς (= κατακόκκινους). (επίθετα)
    Λύσανδρος τὰ ὑπάρχοντα χρήματα Κύρῳ ἀπέδωκεν. (επιθετική μετοχή)
    Ἡ δὲ ἄλλη φάλαγξ ἐν τῷ δεξιῷ ἦν. (αντωνυμία)
    Ὁ Ἀσωπὸς δύο μὲν παῖδας εἶχεν, εἴκοσι δὲ θυγατέρας. (αριθμητικά)
    ἐνθάδε σύλλογος ἀρχὴ γενήσεται τοῖς Ἕλλησιν τῆς πρὸς ἀλλήλους φιλίας. (επίρρημα και εμπρόθετη φράση που περιέχονται μεταξύ άρθρου και ουσιαστικού)
κατηγορηματικός
  • Προσδίδει μια παροδική ιδιότητα στον όρο τον οποίο προσδιορίζει.
  • Δεν έχει άρθρο, ενώ το ουσιαστικό που προσδιορίζεται από αυτόν συνήθως έχει (π.χ. Τέμνω τὸ δένδρον τῷ πελέκει ὀξεῖ.)
  • Τα επίθετα πᾶς, ἅπας, ὅλος, ἄκρος, μέσος, ἔσχατος, μόνος και οι αντωνυμίες αὐτός και ἕκαστος, όταν δε συνοδεύονται από άρθρο, λειτουργούν ως κατηγορηματικοί προσδιορισμοί (Αν συνοδεύονται από άρθρο, εκλαμβάνονται ως επιθετικοί προσδιορισμοί).
    π.χ. Ἡ τῶν ἡγεμόνων ἀδικία ὅλην τὴν πόλιν βλάπτει.


παράθεση
  • Προσδίδει ένα ήδη γνωστό κύριο γνώρισμα στον όρο (συνήθως ουσιαστικό) τον οποίο προσδιορίζει.
  • Βρίσκεται συνήθως μετά τον όρο τον οποίο προσδιορίζει.
  • Συνήθως είναι ουσιαστικό. Σπανιότερα ουσιαστικοποιημένο επίθετο, επιθετική μετοχή ή αναφορική πρόταση.
    π.χ. Δήμητρος καὶ Περσεφόνης, τῆς θυγατρός, λαμπρὸν ἱερὸν ἐν Ἐλευσῖνι ἦν.
επεξήγηση
  • Διασαφηνίζει τη σημασία του όρου (συνήθως ουσιαστικού) τον οποίο προσδιορίζει.
  • Βρίσκεται συνήθως μετά τον όρο τον οποίο προσδιορίζει.
  • Συνήθως είναι ουσιαστικό. Σπανιότερα αντωνυμία ή και δευτερεύουσα πρόταση.
    π.γ. Μεγίστου κακοῦ ἀπηλλάγησαν, πονηρίας.
Ασκήσεις
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafraseis%20b%20gym/b15xm.htm

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2015

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ: Με τον τρόπο του Γ.Σ.

Βιογραφικό Σημείωμα
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ (1900 - 1971)


Συμφραστικός Πίνακας Λέξεων 
στο Ποιητικό Έργο του Γ. Σεφέρη








ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
  • Μελετήστε στο βιβλίο της Ιστορίας τα ιστορικά γεγονότα του 1936 και ελέγξτε αν η κατάσταση και το κλίμα που δίνει στο ποίημά του ο Σεφέρης αντιστοιχεί στη σύγχρονή του ιστορική πραγματικότητα.




Ταινιοθήκη Τηλεόρασης

ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ
http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=8459&autostart=0

Τρίτη 24 Μαρτίου 2015

1. Οι ανακαλύψεις

Κυριακή 22 Μαρτίου 2015

Το Κοράκι (The Raven) - Edgar Allan Poe

Σάββατο 21 Μαρτίου 2015

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα β' Γυμνασίου. 14η Ενότητα: Απρόσκλητοι βοηθοί

Απρόσκλητοι βοηθοί
α. Μετάφραση -Ανάλυση κειμένου
http://users.sch.gr//ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafraseis%20b%20gym/b14xm.htm


  1. Πώς ψάρευαν οι ψαράδες της Εύβοιας;
  2. Με ποιον τρόπο αντιδρούν τα ψάρια στο τέχνασμα των ψαράδων και πώς βοηθούν στο ψάρεμα τα δελφίνια που παρακολουθούν τη σκηνή;
  3. Πώς εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους προς τα δελφίνια οι ψαράδες;
  4. Ποια τεχνική ψαρέματος που χρησιμοποιείται ακόμα στις μέρες μας σας θυμίζει η περιγραφή του Αιλιανού;


Η τοιχογραφία του ψαρά από το Ακρωτήρι της Θήρας

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας
νέμω [= μοιράζω, δίνω σε κάποιον αυτό που του ανήκει] [στο κείμενο συναντήσατε τους τύπους: ἀπονέμουσι και νομῆς

http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B112/300/2087,7404/ 


Β2. Ετυμολογικά 

Άλλοι τρόποι σχηματισμού λέξεων
Οι λέξεις της Αρχαίας Ελληνικής, όπως είδατε μέχρι τώρα, σχηματίστηκαν άλλες με παράγωγη και άλλες με σύνθεση. Αρκετές λέξεις όμως σχηματίστηκαν και με δύο άλλους τρόπους: α) την ονοματοποιία και β) την αλλαγή του γραμματικού είδους ή αλλιώςκαταχρηστική παραγωγή.
Άλλοι τρόποι σχηματισμού λέξεωνΟνοματοποιίαΕίναι ο σχηματισμός λέξεων (ονομάτων ή ρημάτων) από μίμηση ήχων. Οι λέξεις αυτές λέγονταιονοματοποιημένες. Σχηματίστηκαν από:
α) μίμηση φυσικών ήχων
π.χ. βομβέω, βομβῶ < βόμβος (= βαθύς και υπόκωφος ήχος).
β) μίμηση ήχων ή θορύβων τους οποίους προκαλούν αντικείμενα 
π.χ. κτυπέω, κτυπῶ < κτύπος.
γ) μίμηση ανθρώπινων επιφωνημάτων
π.χ. αἰάζω (= θρηνώ) < αἰαῖ. 
δ) μίμηση της φωνής των ζώων 
π.χ. βληχάομαι, βληχῶμαι (= βελάζω, για αιγοπρόβατα).
Αλλαγή γραμματικού είδους
Όταν μία λέξη μεταπίπτει από ένα μέρος του λόγου σε άλλο, τότε υπάρχει αλλαγή του γραμματικού είδους ή αλλιώς καταχρηστική παραγωγή. Π.χ., στη φράση «μαντική τέχνη» (όπου το μαντική ήταν επίθετο που προσδιόριζε το ουσ. τέχνη), μετά την παράλειψη του τέχνη το επίθετο πήρε τη θέση του. Η αλλαγή του γραμματικού είδους είναι συχνή σε:
α) κύρια ονόματα, π.χ. Φαῖδρος < φαιδρός, Λύσων < μτχ. μέλλ. ρ. λύω
β) τοπωνύμια, π.χ. Κεραμεικός < κεραμεικός 
γ) επίθετα ή μετοχές που χρησιμοποιούνται ως ουσιαστικά, π.χ. ἡ μουσική (ενν.τέχνη), ὁ σοφός (ενν. ἄνθρωπος)
δ) επιθετικές μετοχές που χρησιμοποιούνται ως επίθετα, π.χ. ὁ λάμπων ἥλιος (αντί: ὁ λαμπρός).

Μεταφορική χρήση λέξεων
Οι λέξεις, εκτός από την αρχική, την κυριολεκτική σημασία τους, παίρνουν συχνά και μια μεταφορική σημασία, μία διαφορετική δηλαδή, παραλλαγμένη σημασία, η οποία χαρακτηρίζεται από περισσότερη ζωντάνια.
Μεταφορικά χρησιμοποιούνται:
α) ουσιαστικά:ὁ ποιμήν = ο βοσκός / μτφ. ο ηγεμόνας, ο στρατηγός
τὸ ἔαρ = η άνοιξη /μτφ. η αρχή, το ξεκίνημα πράγματος
β) επίθετα:μαλακός = μαλακός /μτφ. ήπιος, μειλίχιος, πράος
γ) ρήματα:ἀνθέω, ἀνθῶ = ανθίζω /μτφ. ακμάζω
στέγω = στεγάζω, σκεπάζω / μτφ. αντέχω, υποφέρω
δ) επιρρήματα:βαρέως (= βαριά) /βαρέως φέρω τι = υπομένω κάτι με δυσκολία
ε) προθέσεις:ἀμφί = και από τα δύο μέρη /μτφ. περίπου
περί = ολόγυρα/ μτφ. περίπου.



Γ. Σύνταξη

Όπως διδαχθήκατε στην Α΄ Γυμνασίου, οι επαυξημένες προτάσεις πέραν των βασικών όρων περιέχουν και προσδιορισμούς.

Τα είδη των προσδιορισμών
Οι προσδιορισμοί διακρίνονται σε ονοματικούς, που προσδιορίζουν τους ονοματικούς όρους μιας πρότασης (Υ, Α, Κ), και σεεπιρρηματικούς, που προσδιορίζουν το ρήμα ή άλλα ρηματικά στοιχεία μιας πρότασης (απαρέμφατα και μετοχές), καθώς και άλλους επιρρηματικούς προσδιορισμούς.
προσδιορισμοίονοματικοίκατηγορίεςείδηπαραδείγματα
ομοιόπτωτοιαγκύληπαράθεσηΚῦρος,  Περσῶν βασιλεύς, τῷ ἀδελφῷ αὑτοῦ ἐμάχετο.
επεξήγησηὉ κοινὸς ἰατρός σε θεραπεύσει, χρόνος.
επιθετικόςΜετεῖχομεν ὑμῖν ἱερῶν τῶν σεμνοτάτων.
κατηγορηματικόςΠᾶσαν ὑμῖν τὴν ἀλήθειαν ἐρῶ (= θα πω).
ετερόπτωτοιαγκύλησε γενικήΣωκράτης ἦν σοφώτατος Ἀθηναίων.
σε δοτικήΣύμμαχοι Λακεδαιμονίοις ὑπάρχομεν.
σε αιτιατικήΣκόπει πῶς ἂν βελτίων τήν ψυχήν γένοιο.
μορφέςσημασίεςπαραδείγματα
επιρρηματικοία. επιρρήματα
β. πλάγιες πτώσεις
γ.επιρρηματικές μετοχές
δ. δευτ. επιρρ. προτάσεις
ε. εμπρόθετες φράσεις
στ. απαρέμφατα
ζ. επιρρ. κατηγορούμενα
η. προληπτικά ή του αποτελέσματος κατηγορούμενα
τόποςἘνταῦθα Κύρου βασίλεια (= ανάκτορα)ἦν.
χρόνοςΤῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμόν.
τρόπος, μέσο, όργανο, συνοδείαΠάτριον (= είναι πατροπαράδοτο) ἡμῖν ἐκ τῶν πόνων τὰς ἀρετὰς κτᾶσθαι.
ποσόΠόσου (= με ποια αμοιβή) διδάσκει Εὔηνος;
αιτία, σκοπός, αποτέλεσμαΛιμῷ ἀπέθανον (αιτία)
αναφοράΕὖ ἔχω τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν.
όρος ή προϋπόθεσηἜφασαν ἀποδώσειν τοὺς νεκρούς, ἐφ’ ᾧ(= υπό τον όρο) μὴ καίειν τὰς οἰκίας.
εναντίωση, παραχώρησηΕὐλαβοῦ (= να φυλάγεσαι από) τὰς διαβολάς, κἂν ψευδεῖς ὦσιν.
βεβαίωση ή άρνησηΟὐ γὰρ δὴ σύ γ’ ἦσθα ναυβάτης ἡμῖν.
δισταγμός ή πιθανότηταἼσως οὖν εἴποιμεν ἂν τοῦτο.
Ασκήσεις



Κυριακή 15 Μαρτίου 2015

Πέμπτη 12 Μαρτίου 2015

Γιώργος Σεφέρης - Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΛΕΙΣΤΟΣ - ΕΛΕΝΗ - ΚΡΑΤΗΣΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ - ΔΗΛΩΣΗ ΣΕΦΕΡΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ - ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ -ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΟΥ



View more PowerPoint from evstamou

Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΛΕΙΣΤΟΣ

ΕΛΕΝΗ

ΚΡΑΤΗΣΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ

ΔΗΛΩΣΗ ΣΕΦΕΡΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ

ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΟΥ

Διαδικτυογραφία:

Γιώργος Σεφέρης::Ημερολόγια Κασταστρώματος. Εκπομπές από το αρχείο της ΕΡΤ. α) "1900-1980 - 80 χρόνια από τη γέννηση του Σεφέρη". β) Ο Σεφέρης μέσα από την εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού "Εκπομπές που αγάπησα". γ) Γιώργος Σεφέρης από την εκπομπή "Εποχές και συγγραφείς".



Ντοκιμαντέρ στο οποίο σκιαγραφείται το πορτρέτο του Έλληνα νομπελίστα ποιητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ, τοποθετημένο μέσα στο ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής του. Αποσπάσματα από τo ημερολόγιό του καθώς και οι μαρτυρίες της γυναίκας του ΜΑΡΩΣ φωτίζουν πτυχές του βίου και της προσωπικότητάς του. Γεννημένος στα Βουρλά της Σμύρνης το 1900, τόπο που τον καθόρισε και τον θεωρούσε πάντα πατρίδα του, ο Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ ακολούθησε διπλωματική καριέρα σε μια ιδιαίτερα ταραγμένη εποχή για την Ελλάδα. Ωστόσο από το ημερολόγιό του γίνεται σαφής η απέχθειά του για την πολιτική και η διάσταση που υπήρχε πάντα ανάμεσα στη διπλωματική του ιδιότητα και την ποιητική του φύση. Η γυναίκα του ΜΑΡΩ ΣΕΦΕΡΗ μιλά για τη γνωριμία της με τον ποιητή και αναφέρει περιστατικά του κοινού τους βίου από τη διαμονή τους στην Κρήτη κατά τη διάρκεια της Κατοχής και τη μετάβασή τους στη Μέση Ανατολή μέχρι τη βράβευσή του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963. Την τεράστια προσφορά του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ στην ποίηση αποτιμούν ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ και ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ. 
Στην εκπομπή περιλαμβάνονται ηχητικά ντοκουμέντα με τη φωνή του ποιητή να απαγγέλλει αποσπάσματα από ποιήματά του και να διαβάζει το περίφημο κείμενο της «Δήλωσης» κατά της χούντας. Προβάλλονται επίσης πλάνα από την τελετή βράβευσής του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ πλούσιο αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό ζωντανεύει σκηνές του πολυκύμαντου βίου του καθώς και τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, από τη Μικρασιατική Καταστροφή έως τη Χούντα των Συνταγματαρχών. 


Η σειρά ντοκιμαντέρ «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του Νομπελίστα ποιητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ και μαζί την ιστορία της ΕΛΛΑΔΑΣ από τις αρχές του 1900 ως την Δικτατορία των ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ. Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ καταγόταν από τη ΣΜΥΡΝΗ, γεγονός που σημάδεψε τον ποιητή και το έργο του. Εργάστηκε ως πρέσβης της ΕΛΛΑΔΑΣ και έζησε πολλά χρόνια ταξιδεύοντας από το ΛΟΝΔΙΝΟ ως την ΑΙΓΥΠΤΟ. Η διπλωματική του ιδιότητα ερχόταν πάντα σε αντιπαράθεση με την ποιητική του φύση. Προσπάθησε να διατηρήσει μια μετριοπαθή στάση απέναντι στην πολιτική κατάσταση της ΕΛΛΑΔΑΣ και μόνο κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ έκανε δηλώσεις, οι οποίες ανύψωσαν το ηθικό του καταπιεσμένου ελληνικού λαού. Μέσα από την ανάλυση των ποιητικών συλλογών του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ, όπως «ΣΤΡΟΦΗ», «ΣΤΕΡΝΑ», «ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ», «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ», «ΤΡΙΑ ΚΡΥΦΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ», παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά της ποίησης του και οι επιρροές που δέχτηκε από Ευρωπαίους ποιητές της γενιάς του καθώς και από το ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής. Επίσης, γίνεται αναφορά στην πορεία του μέχρι την επιβράβευσή του με το Νόμπελ λογοτεχνίας το 1963. Πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό από τη καταστροφή της ΣΜΥΡΝΗΣ, από εκδηλώσεις που παρίστατο ο Δικτάτορας ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ, τον Β Παγκόσμιο πόλεμο, την απελευθέρωση της ΑΘΗΝΑΣ, τον Εμφύλιο Πόλεμο του 1946, την Δικτατορία των Συνταγματαρχών και επισκέψεις του Πρωθυπουργού ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ στο εξωτερικό με τη συνοδεία του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ, καθώς και πλάνα με τον ίδιο τον ποιητή να απαγγέλλει, φωτίζουν περισσότερο την εικόνα του ποιητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ και την εποχή του.

Τρίτη 10 Μαρτίου 2015

Μάνα μου Μάνα (Ν. Γκάτσου, Χρ. Χάλαρη) - Χρύσανθος Θεοδωρίδης

"Δροσουλίτες" (1975),
Θρύλοι και Θρήνοι του Νίκου Γκάτσου

Δευτέρα 9 Μαρτίου 2015

Η άγρια γη της Ιστορίας, του Παντελή Μπουκάλα

Εν πάση περιπτώσει, η Ιστορία δεν σου προσφέρεται ποτέ όπως τη θέλεις ή όπως βιάζεσαι να την προσχεδιάσεις ή να την προσαρμόσεις στην κατεύθυνση που προαποφάσισε η φαντασία σου. Προβλήματα προς επίλυση έχει να σου θέσει συνήθως και πολύ δύσκολα ερωτήματα, και όχι να σου χαρίσει ανοιχτές λεωφόρους και έτοιμες τις απαντήσεις που αναζητάς με αγωνία. Κάθε στιγμή στην απέραντη διάρκειά της είναι ανέκδοτη, πρωτότυπη, όσο κι αν δείχνει να μοιάζει με κάποια παλαιότερη, εγχώρια ή ξένη. Λυσάρια λοιπόν δεν υπάρχουν. Ούτε και χάρτες με σημειωμένες πάνω τους τις παγίδες, τους γκρεμούς και τα βαλτοτόπια. Υπάρχουν όμως άφθονα παραδείγματα προς αποφυγήν ή προς σχετική μίμηση. Τα μελετάς, είσαι υποχρεωμένος να τα μελετήσεις, μαθαίνεις ό,τι πρέπει να μάθεις από τα παθήματα των προηγούμενων και παίρνεις τις αποφάσεις σου.

Ο δρόμος δεν σου προσφέρεται έτοιμος. Τον ανοίγεις όσο περπατάς, όπως το έχουν πει τόσοι και τόσοι σοφοί κάθε γλώσσας και εποχής. Και μόνο η ενεργός μνήμη μπορεί να αναλάβει τον ρόλο του «κελευθοποιού», όπως τον περιγράφει ο Αισχύλος στις «Ευμενίδες» του. Τον ρόλο του οδοποιού δηλαδή, που θα εξημερώσει την άγρια γη μπροστά σου, όπως έπραξαν οι Αθηναίοι δαμάζοντας την «ανήμερον χθόνα», ώστε να φτάσει άκοπα και ακίνδυνα ο Ορέστης από την πόλη της Παλλάδας στους Δελφούς, ικέτης. «Ανήμερος χθων» είναι η Ιστορία. Αγρια γη. Τίποτ’ άλλο.

Απόσπασμα από το ομότιτλο άρθρο στην εφημερίδα «Η Καθημερινή».

Παρασκευή 6 Μαρτίου 2015

2. Η ΕΚΣΤΡΑΤΕIΑ ΣΤΗ ΣIΚΕΛIΑ (415-413 π.Χ.) - Ο ΔΕΚΕΛΕIΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (413-404 π.Χ..Πελοποννησιακός πόλεμος - ΕΚΣΤΡΑΤΕIΑ ΣΤΗ ΣIΚΕΛIΑ (415-413 π.Χ.) - ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ: Εκπαιδευτική τηλεόραση.

<

Αλκιβιάδης: Από την κορυφή στην άβυσσο


ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ: Ο προικισμένος πολιτικός και στρατηγός θεωρείται η χαρακτηριστικότερη, ίσως φυσιογνωμία της Αθήνας, μετά τον Περικλή, στην πολιτική της ζωή. Εγκαινίασε ένα νέο ήθος πολιτικών που ενδιαφέρονταν κυρίως για το δικό τους συμφέρον.

Κυριακή 1 Μαρτίου 2015

"Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα" - "Το βράδυ". Κώστας Καρυωτάκης. Τι κοινό μοιράζεται η ποιητική γραφή του Καρυωτάκη με τη ροκ σκηνή των τελευταίων δεκαετιών;





Στίχοι: Κώστας Καρυωτάκης 
Μουσική: Λένα Πλάτωνος 
Πρώτη εκτέλεση: Σαββίνα Γιαννάτου

Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα 
είδα το βράδυ αυτό. 
Κάποια χρυσή,λεπτότατη 
στους δρόμους ευωδιά. 
Και στην καρδιά 
αιφνίδια καλοσύνη.
Στα χέρια το παλτό, 
στ'ανεστραμμένο πρόσωπο η σελήνη. 
Ηλεκτρισμένη από φιλήματα 
θα'λεγες την ατμόσφαιρα. 
Η σκέψις,τα ποιήματα, 
βάρος περιττό. 


Έχω κάτι σπασμένα φτερά. 
Δεν ξέρω καν γιατί μας ήρθε 
το καλοκαίρι αυτό. 
Για ποιαν ανέλπιστη χαρά, 
για ποιες αγάπες, 
για ποιο ταξίδι ονειρευτό...


Ανάλυση του ποιήματος - διδακτική πρόταση:
http://users.sch.gr/ckollias/globalsch-autosch/iware/?D=ab0042e126b67e077d64a3a501f6d1a8

Ακούστε τον Ακροβάτη από τους Χαΐνηδες


Στίχοι: Δημήτρης Αποστολάκης
Μουσική:  
Δημήτρης Αποστολάκης

Για ιδέστε όλοι τον ακροβάτη που τραμπαλίζεται
για ιδέστε όλοι τον ξενομπάτη πως δε ζαλίζεται
Για ιδέστε τον ακροβάτη που κι όταν πέφτει γελά
και ποτέ δε κλαίει, ποτέ δεν κλαίει

Για ιδέστε που χει το ερημοπούλι αίμα στο φτερό
πετά κι ας το βρε θανάτου βόλι, κόντρα στον καιρό
Με τον καιρό να ναι κόντρα, έχει τιμή σαν πετάς
να μένεις μόνος, να μένεις μόνος

Για ιδέστε όλοι δέστε και μένα άλλο δε ζητώ
που `χω στους ώμους φτερά σπασμένα και ακροβατώ
Γύρισε κάτω η μέρα κι ακόμη εσύ να φανείς
μην κλαις πουλί μου, μην κλαις πουλί μου




Στίχοι:  Κώστας Καρυωτάκης
Μουσική: Λένα Πλάτωνος
Πρώτη εκτέλεση: Δήμητρα Γαλάνη
Άλλες ερμηνείες: Σαββίνα Γιαννάτου


Τα παιδάκια που παίζουν στ' ανοιξιάτικο δείλι
- μια ιαχή μακρυσμένη-,
τ' αεράκι που λόγια με των ρόδων τα χείλη
ψιθυρίζει και μένει,

τ' ανοιχτά παραθύρια που ανασαίνουν την ώρα,

η αδειανή κάμαρά μου,
ένα τρένο που θα 'ρχεται από μια άγνωστη χώρα,
τα χαμένα όνειρά μου,

οι καμπάνες που σβήνουν,και το βράδυ που πέφτει

ολοένα στην πόλη,
στων ανθρώπων την όψη, στ' ουρανού τον καθρέφτη,
στη ζωή μου τώρα όλη...